گروهی از صاحب نظران نظریه نسبت دادن معتقدند که افراد موفقیتها و شکستهای خود را یا به عوامل شخصی نسبت می دهند یا به عوامل محیطی، و از این رو دو منبع مهم کنترل یکی درونی و دیگری بیرونی را شناسایی کرده اند. این نظریه به نظریه منبع یا مکان کنترل  شهرت دارد. در این نظریه که واضع آن جولیان روتر (۱۹۶۶) است و درباره نظام اعتقادی افراد در رابطه با منابع کنترل به دو دسته زیر تقسیم می شوند: ۱) گروهی که موفقیتها و شکستهای خود را عموماً به شخص خود (کوشش یا توانایی شخصی) نسبت می دهند افراد دارای منبع درونی کنترل نامیده شده اند، و گروه دوم که موفقیتها و شکستهای خود را معمولاً به عوامل بیرون از خود (بخت و اقبال یا سطح دشواری تکلیف) نسبت می دهند افراد دارای منبع بیرونی کنترل نام گرفته اند. افراد دارای منبع درونی کنترل معتقدند که رویدادهای مثبت زندگی در نتیجه نقشه ریزی دقیق و کوشش پیگیر خود آنها به دست می آید،  لذا برای اعمال و رفتار و پیامدهای ناشی از آن قبول مسئولیت می کنند. برای مثال، «دانش آموز دیر رسیدن به کلاس درس را به دیر از خانه خارج شدن نسبت می دهد نه به عوامل مبهم بیرونی» (بل ـ گردلر ، ۱۹۸۶، صفحه ۲۷۶). از سوی دیگر، افراد دارای منبع بیرونی کنترل بین رفتار خود و رویدادها هیچ گونه رابطه علت و معلولی نمی بینند و بخت و اقبال، تصادف، یا اشخاص دیگر را مسئول نتایج رفتار خود می دانند، در نتیجه برای اعمال و رفتار خود قبول مسئولیت نمی کنند. بنابراین «دانش آموزی که در یک درس نمره ضعیفی او ناشی از غرض ورزی معلم بوده است» (بل ـ گردلر، ۱۹۸۶، صفحه ۲۷۶). در ضمن چون افراد دارای منبع بیرونی کنترل بر این باورند که رفتارها و مهارتهای خود آنان بر تقویتهایی که دریافت می کنند چندان تاثیری ندارد، برای کوششهای خود ارزشی قایل نمی شوند. آنها به کنترل زندگی خود به دست خویش در حال و آینده چندان ایمانی ندارند. در مقابل کسانی که مع تقد به منبع درونی کنترل هستند، بر این باورند که کنترل زندگی خود را شخصاً در دست دارند و برای مهارتها و توانایی های خود ارزش قائل می شوند. همچنین شواهدی در دست است حاکی از اینکه این افراد از سلامت روانی بیشتری برخوردارند.
یکی از پیامدهای مهم دیگر نسبت دادنهای علی در رابطه با منابع درونی و بیرونی کنترل رابطه آن با احساس احترام به خود یا عزت نفس  است. پیامدهای مثبت رفتار که به علتهای درونی چون توانایی و سعی و کوشش نسبت داده می شود در شخص احساس غرور و عزت نفس یا اعتماد به خود ایجاد می کند. اما موفقیتی که به علل بیرونی چون بخت و اقبال با کمک دیگران نسبت داده می شود احساس غرور و اعتماد به خود ایجاد نمی کند (واینر، ۱۹۸۲). مثالی برای این، گرفتن نمره ۱۸ از معلمی است که همواره به همه دانش آموزان نمره از ۱۸ به بالا می دهد. (علت بیرونی) در این حالت نمره ۱۸ دانش آموز در او احساس غرور ایجاد نمی کند. در مقابل، دریافت نمره ۱۸ از معلمی که تعداد کمی از دانش آموزان از او نمره ۱۸ یا بالاتر می گیرند منجر به ایجاد احساس غرور و ا عتماد به نفس در دانش آموز می شود، زیرا در این حالت یک منبع درونی (توانایی یا سعی و کوشش) علت موفقیت فرد به حساب می آید. در واقع مفهوم  خود  یاد گیرنده به الگوی نسبت دادن او وابسته است. فردی که برای موفقیت دارای منبع درونی کنترل (من موافقم زیرا توانا هستم و یا می دانم چگونه از عهده کارم برآیم) و برای شکست دارای منبع بیرونی کنترل است (خراب کردم چون بدشانسی آوردم) با تکالیف مختلف یادگیری با نوعی مفهوم خود مثبت برخورد می کند. بنا به گفته واینر (۱۹۷۷):

نسبت دادنهای علی تا حدودی تعیین کننده پیامدهای عاطفی موفقیت و شکست هستند. وقتی که

موفقیت و شکست به عوامل درونی نسبت داده می شوند غرور و شرمساری افزایش می یابند، و وقتی که م وفقیت و شکست به عوامل بیرونی نسبت داده می شوند غرور و شرمساری کاهش می یابند. بنابراین، موفقتیی که به توانایی زیاد یا سخت کوشی نسبت داده می شود از موفقیتی که فرد آن را به سادگی تکلیف یا خوش اقبالی خود نسبت می دهد احساس غرور بیشتری ایجاد می کند و جنبه تقویتی زیادتری دارد. به همین منوال، شکستی که به توانایی کم یا کوشش کم نسبت داده می شود از شکستی که به دشواری زیاد تکلیف یا به اقبال نسبت داده می شود به شرمساری بیشتر می انجامد و اثر تنبیهی زیادتری دارد. به طور خلاصه، منبع کنترل بر پیامدهای عاطفی یا هیجانی ناشی از بازده های پیشرفت تاثیر دارد. (صفحه ۱۸۳)

جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :

پایان نامه:رابطه انگیزه پیشرفت، سبک های اسنادی و خودکارآمدی تحصیلی با انگیزش تحصیلی دانش آموزان

۲-۱-۲۶-جریان نسبت دادن

برطبق نظریه نسبت دادن احساسها  نتایج نسبت دادنها یا شناختهای فرد هستند، اما احساسها شناخت را تعیین نمی کنند. همچنین احساسها را از راه کسب اطلاعات تازه می توان تغییر داد. مثلاً اگر شخصی که نسبت به شخص دیگری خشمگین است مطلع شود که مشکل او از کس دیگری ناشی می شود، خشم او نسبت به کسی که او را منبع ناراحتی خود می دانسته است فروکش می کند.

در نظریه واینر، رابطه میان اعتقادات فرد نسبت به علتهای موفقیت یا شکست او، واکنشهای عاطفی اش، و رفتاری که متعاقباً انجام خواهد داد به نحو زیر تعیین شده است: ابتدا علتهای فرضی یا تصوری موفقیت یا شکست تشکیل می شوند (نسبت دادن)؛ به دنبال آن واکنشهای عاطفی و انتظارات فرد برای پیامدهای رفتارهای آینده می آیند، و سرانجام رفتار و اعمال بعدی صورت می پذیرد.

۲-۱-۲۷-پیشایندهای استنباطهای علی

منابع اطلاعاتی که پیش از نسبت دادن در دسترس فرد قرار دارند پیشایندهای استنباط علی نامیده می شوند. برای این گونه استنباطها سه نوع پیشایند به شرح زیر وجود دارند: ۱) اشاره های اطلاعاتی خاص، ۲) ساخت شناختی درونی فرد که به آن طرحواره های علی می گویند، و ۳) ویژگی های فردی.

اشاره های اطلاعاتی خاص: این منبع اطلاعاتی مواردی چون تاریخچه موفقیت و شکست قبلی، هنجارهای اجتماعی، عملکرد دیگران، و زمان مصرف شده بر روی تکلیف را شامل می شوند. این اشاره ها به استنباطهای علی مختلف درباره موفقیت یا شکست می انجامند.
تاریخچه گذشته فرد از موفقیتهای او عمده ترین عامل تعیین کننده برای فرد در انتخاب توانایی یا فقدان آن به عنوان یک اسناد است. موفقیتهای مستمر فرد در گذشته او را وا می دارد تا توانایی خود را به عنوان علت موفقیت تصور کند. تاریخچه موفقیت متوسط حاکی از آن است که دستیابی به هدف را همیشه نمی توان انتظار کشید. با این حال موفقیت غالباً رخ می دهد و جنبه تصادفی ندارد. در این حالت موفقیت احتمالاً بیشتر به کوشش نسبت داده می شود تا به توانایی (توفیق دائمی) یا بخت و اقبال (توفیق تصادفی).

از سوی دیگر، تاریخچه شکست یا موفقیت کم به فقدان توانایی نسبت داده می شود. با بودن سابقه شکست، شکست جاری به فقدان توانایی (علت درونی با ثبات) نسبت داده می شود نه بخت و اقبال (علت بیرونی بی ثبات). به همین منوال، موفقیت برای فردی که سابقه موفقیت کم دارد احتمالاً به بخت و اقبال نسبت داده می شود.

همچنین هنجارهای اجتماعی و سابقه عملکرد دیگران نیز برای توانایی فرد منبع اطلاعاتی به حساب می آیند. اگر فرد در تکلیفی موفق شود که دیگران در آن شکست می خورند، فرد به توانایی خود اطمینان حاصل می کند. به همین منوال، شکست در تکلیفی که در آن دیگران موفق می شوند، به عدم توانایی فرد نسبت داده می شود. درصد کسانی که در یک تکلیف بخصوص موفقیت یا شکست به دست می آورند به کاربرد دشواری یا سهولت تکلیف به عنوان یک اعتقاد علی کمک می کند. هر چه تعداد بیشتری از دیگران در تکلیف موفق شوند، تکلیف آسان تر به نظر می رسد؛ و هر چه تعداد بیشتری از دیگران در تکلیف شکست بخورند، تکلیف دشوارتر تصور می شود.

مطلب دیگری که باید به آن اشاره کنیم این است که کوشش عمدتاً با توجه به طول زمان درگیری فرد با تکلیف موردنظر، مقدار خستگی، و میزان تنش عضلانی تعیین می شود. در حالی که بخت و اقبال به فقدان کنترل شخصی در رابطه با بازده کار و تصادفی بودن آن وابسته است.

طرحواره های علی: طرحواره های علی ساختهای شناختی نسبتاً پایداری هستند که اعتقادات کلی فرد درباره رویدادها و علتهای وابسته به آنها را تشکیل می دهند. پژوهشهای انجام شده تعدادی نظام عقیدتی مشترک را شناسایی کرده اند. یکی از آنها این است که موفقیت از توانایی یا کوشش ناشی می شود، و هر یک از این علتها به تنهایی برای ایجاد موفقیت کفایت میک ند. بنابراین، این نوع اعتقاد یک طرحواره علی به حساب می آید.
طرحواره علی دیگر این است که موفقیت به توانایی و کوشش هر دو وابسته است. از آنجا که هیچ یک از این دو علت به تنهایی نمی تواند ایجاد موفقیت کند، این ترکیب علتها نیز یک طرحواره علی به حساب می آید. این ترکیب علتها تبیینی است که غالباً برای موفقیت  در یک تکلیف دشوار به کار می رود. در رابطه با این اعتقاد، شکست در یک تکلیف دشوار به فقدان توانایی یا فقدان کوشش نسبت داده می شود، در حالی که شکست در یک تکلیف آسان به فقدان توانایی و فقدان کوشش هر دو نسبت داده می شود.

ویژگیهای فردی: علاوه بر اشاره های پیشایندی و طرحواره های علی، ویژگیهای فردی نیز بر نسبت دادنهای علی تاثیر می گذارند. یکی از این ویژگیها نیاز به پیشرفت است. افرادی که دارای نیاز به پیشرفت سطح بالایی هستند، مع مولاً موفقیتهای خود را به شخص خود، یعنی مهارتها و کوششهای شخصی، نسبت می دهند. افرادی که از سطح پایینی از نیاز به پیشرفت برخوردارند، عوامل بیرونی را مسئول موفقیتهای خود می دانند. افزون بر این، افراد دارای نیاز به پیشرفت زیاد شکست اولیه خود را به فقدان کوشش نسبت می دهند نه فقدان توانایی، در نتیجه پشتکار آنها برای ادامه کار افزایش می یابد. زیرا آنها معتقدند که کوشش بیشتر در نهایت به موفقیت خواهد انجامید. در مقابل، افرادی که دارای نیاز به پیشرفت کم هستند شکست اولیه خود را معمولاً به فقدان کوشش نسبت نمی دهند، و لذا از کوشش باز می مانند.
ویژگی فردی دیگری که بر نسبت دادنهای علی موثر است مفهوم ـ خود است. پژوهشهای انجام شده نشان داده اند که کودکان دبستانی که از لحاظ مفهوم ـ خود در سطح بالایی هستند به مهارت و توانایی خود در کسب موفقیت بهای زیاد می دهند. همچنین آنها، بیش از کودکانی که مفهوم خود سطح پایینی دارند، پس از کسب موفقیت به تایید و پاداش خویش می پردازند.

۲-۱-۲۸-خواص استنباطهای علی

همانطور که قبلاً گفتیم پیشایندهای استنباطهای علی منابع اطلاعاتی هستند که بر نحوه انتخاب فرد از دلایل مربوط به نتایج موفقیت آمیز و شکست آمیز او موثرند. پس از آنکه این استنباطها انجام گرفتند، مطلب بعدی که باید روشن شود این است که پیامدهای این استنباطها بر رفتار فرد چه تاثیری بر جای می گذارند.

یکی از جنبه های مفید نظریه مورد بحث از لحاظ درک فرایند انگیزش آدمی شناسایی ویژگی هایی از نسبت دادن است که به واکنشهای مختلف می انجامند. واینر (۱۹۸۰) سه تا از این ویژگیها را شناسایی کرده است. منبع علیت،  ثبات، و کنترل پذیری. منبع علیت به ویژگیهای درونی و بیرونی کنترل که قبلاً بحث شده اشاره می کند. منبع علت منشا دلیل تصوری بازده رفتار (محیطی یا شخصی) را مشخص می کند. برای مثال، کمک دیگران بیرونی در حالی که توانایی و کوشش درونی است.

ثبات دلیل تصوری، به پایداری یک اسناد ویژه اشاره می کند. برای مثال، سعی و کوشش و بخت و اقبال ناپایدار وگذرا، و لذا بی ثبات هستند. در مقابل توانایی و دشواری واقعی تکلیف پایدار و در نتیجه با ثبات هستند.

در این زمینه توجه به کانون خانواده به عنوان اساسی ترین عنصراجتماعی ضروری به نظرمی رسد خانواده سالم خانواده­ای است که در آن افراد رشد سالم دارند و ارتباطات میان افراد، روال طبیعی دارد یعنی افراد خانواده با یکدیگر روابطی هماهنگ دارند و با آهنگی ملایم و روان با یکدیگر رفتار می نمایند عوامل مختلفی بر دوام این نوع خانواده تأثیر می گذارند که از جمله آنها رضایت بین زوجین است. رضایت زناشویی یکی از مهمترین عوامل اثرگذار بر عملکرد خانواده است رضایت زناشویی، احساسات عینی از خشنودی، رضایت و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر در همه جنبه­های ازدواجشان است بررسی عوامل مؤثر در رضایت زناشویی از این جهت حائز اهمیت است که رضایت فرد از زندگی زناشویی بخش مهمی از سلامت فردی محسوب می گردد. در واقع ارتباط با همسر، جنبه مرکزی زندگی عاطفی و اجتماعی یک شخص است و نارضایتی زناشویی می تواند به توانایی زن و شوهر برای برقراری روابط رضایت­مندانه  با فرزندان و سایر اشخاص خارج از خانواده آسیب برساند(حموله، روزی طلب،۱۳۸۸).
در دنیای اطلاعات وجهان ارتباطات امروز،که پیشرفت تکنولوژی، هرلحظه، انسانهای جوامع وفرهنگ های مختلف را به یکدیگر نزدیک و نزدیکترمی کند، خواسته های بشر، بیشتر وجدی­تر شده و رفاه، آزادی، آرامش، لذت وتنوع اهمیت بیشتری پیدا نموده اند از این رورابطه جنسی  جایگاهی مهمتر یافته و نه تنها دررده­ی نیازهای فیزیولوژیک انسانها همانند تشنگی،گرسنگی و نیاز به هوا و خواب، بلکه درحیطه نیازهای معنوی چون نیازبه زیبایی وکمال درنظرگرفته می شود اما ابهامات،خرافات وجهالت های پیرامون آن هنوز ازبین نرفته اند( اوحدی،۱۳۸۵).

غریزه جنسی از نیازهای ذاتی انسان است. به طوری که کرلو[۲] (۱۹۶۷) این نیاز را در رده نیازهای جسمانی یا نیازهای حیاتی اولیه قرارداده است. درزمینه رابطه جنسی نیز می توان گفت که اگر چه زندگی زناشویی سعادتمندانه فقط تا اندازه ای مربوط به رابطه جنسی است ولی این رابطه ممکن است که از مهم ترین علل خوشبختی یا عدم خوشبختی در زندگی زناشویی باشد. زیرا اگر این رابطه قانع کننده نباشد منجر به احساس محرومیت، ناکامی وعدم احساس ایمنی (به خطر افتادن سلامت روان ) و در نتیجه از هم پاشیدگی خانواده می شود( صیادپور، ۱۳۸۴ ).

امروزه روابط جنسی به عنوان یک رفتارجنسی فردی به عنوان یک رفتاراساسی درزندگی انسانها به ویژه زندگی زناشویی محسوب می شود. نقش آگاهی ودانش فرد نسبت به مسائل جنسی بسیار مهم است ومی تواند برهمه ارتباطات وتعاملات زندگی زوجین تاثیرگذارباشد.جایگاه شناخت به عنوان یک متغیر واسطه ای تعامل افراد با یکدیگر نقش بسیار برجسته ای دارد. شناخت و دانش فردمی تواند به ادراک وتوانایی برای حل مشکلات بیانجامدآگاهی ودانش جنسی زوجین نیزلذت وبهبودرابطه زناشویی وعاطفی بین آنها را درپی دارد. اگرزوجین درزندگی خود شناخت بیشتری نسبت به این بعدمهم رابطه داشته باشند، قادرخواهند بودکه شیوه های ارتباطی خود را تغییر دهند و آنها را بهبود بخشند و درهنگام بروز تعارضات و مشکلات زناشویی یک راه حل سازنده را درپیش بگیرند(صیادپور، ۱۳۸۴ ).

مهارتهای ارتباطی [۳]شامل دو دسته مثبت و منفی هستند پیامهای مثبت، مثل همدلی، جملات حمایت کننده ومهارتهای حل مسئله،مهارتهای منفی مثل نداشتن همدلی،مهارتهای حل مسئله ضعیف،پیامهای متناقض وبن بست دوسویه،فرستادن پیامهای ناهماهنگ(السون وهمکاران،۱۹۸۳؛به نقل ازکرو ،ریدلی؛ ترجمه موسوی،۱۳۸۴).چنین به نظرمی رسدکه اغلب زوجها انتظاریک رابطه منصفانه همراه با پاداش وهزینه مساوی

را دارند.وجود کمبود تقابل درارتباط به ویژه کمبود تقابل در درک، انتقال،دریافت پیامهای هیجانی،سطح رضایت دررابطه زناشویی را به طورمعناداری کاهش می دهد(کرو،ریدلی؛ترجمه موسوی ،۱۳۸۴).

بطورکلی می توان گفت از آنجاکه مسائل جنسی ومهارتهای ارتباطی زوجین جزء مهمی ازرابطه زناشویی را تشکیل می دهدمعمولاً نارضایتی دربخشی ازرابطه زوجین به راحتی به بخشهای دیگر سرایت می کندلذاشناخت عوامل ایجادکننده یک نارضایتی میتواندبه کاهش نارضایتی های دیگروحل مشکلات دربخشهای دیگر زندگی بیانجامد با توجه به آنچه مطرح شد می توان پی برد این موضوع امروزه به مسأله ای بسیارمهم تبدیل شده وابعاد مطروحه آن جای بررسی وپژوهش بسیاردارد لذا این پژوهش درصدد پاسخ به این مسئله می باشدکه آیا بین  مولفه های جنسی ومهارتهای ارتباطی بارضایت زناشویی در زنان متاهل رابطه معنادار وجود دارد؟

جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :

پایان نامه رابطه بین مؤلفه‌های جنسی و مهارت‌های ارتباطی با رضایت زناشویی

۱-۳-اهمیت مسئله

اهمیت موضوع این پژوهش به تاثیر و اهمیت استحکام خانواده و نقش آن در جامعه است.به دلیل انتزاعی بودن موضوع و متغیرهای تحقیق، در فرهنگ های مختلف رضایت و سازگاری و همچنین تعریف هوش هیجانی ،بنا به بررسی های به عمل آمده ، معمولاً متفاوت دیده شده است.مفاهیم ارزشی دارای چنین خصوصیاتی هستند.با توجه به جدید بودن مفهوم هوش هیجانی ، تحقیقات متفاوتی در این زمینه با سایر متغییرها صورت پذیرفته است و نتایج متفاوتی بدست آمده است که در پیشینه تحقیق بیان شده است. اما آنچه به عنوان یک خلاء تحقیقاتی به نظر می رسد این است که، در زمینه رضایت جنسی و سازگاری زناشویی، بایستی زوج های یک خانواده مورد آزمون قرار گیرند و بیشتر پژوهش ها، در این متغیرها، فقط جنسیت ملاک عمل بوده و دیدگاه زوج های حقیقی مورد آزمون قرار نگرفته است،چرا که در این صورت نتایج و تحلیل ها بیشتر و بهتر به واقعیت، زندگی زوج ها نزدیک تر است.برای داشتن یک خانواده سازگار، پرداختن به این موضوع از اهمیت و ضرورت خاص خود برخوردار است. نتایج این تحقیق می تواند به مبانی نظری و غنای علم روان شناسی و مشاوره کمک قابل توجهی بنماید و در عمل نتایج می تواند در کلینیک های مشاوره ازدواج و خانواده مورد استفاده قرار گیرد تا در شرایطی که زوج ها از هم آشنایی چندانی ندارند با یک مشاوره در خصوص میزان رضایت جنسی و موارد توافق در رضایت زناشویی، به عنوان راهنمایی برای بهتر انتخاب کردن زوج هم کفو خود باشد(سیف، ۱۳۸۴).

یکی از ابعاد مهم رابطه همسران که اغلب مورد غفلت قرار می گیرد، رابطه جنسی می باشد.”میل جنسی در تمامی جوامع و مذاهب یک تابو است که در هاله ای از مسائل خرافی پیچیده شده و صحبت در حدود آن معمولاً با احساس های منفی مثل شرم، خجالت، ترس و گناه همراه است. این در حالی است که رفتار و روابط جنسی، مثل خوردن و آشامیدن جزئی از نیازهای زندگی همه انسانها و به عبارتی لازمه یک زندگی مشترک سالم و بقاء نسل او است. از زمانی که الیس، کینزی و بعد از آن مسترز و جانسون، به مطالعه سیستماتیک رفتارهای جنسی انسان پرداختند، روشن شد که مشکلات و اختلالات جنسی شایع تر از آن است که قبلاً تصور می گردید. وجود مشکلاتی در زمینه مسائل جنسی مثل کمبود تمایلات جنسی، ناتوانی جنسی و غیره چه بسا که به خاطر ترس و اضطراب، شرم و خجالت یا احساس بی کفایتی و گناه مخفی مانده وبیان نشده و زنان به علت حجب و حیا علائم این مشکلات را درست بیان نمی کنند و مشکلات جنسی بصورت نهفته با علائم و عوارض دیگری مثل ناراحتی های جسمانی، افسردگی و نارضایتی از زندگی زناشویی بروز می کند (اوحدی،۱۳۸۴)

نارضایتی از مناسبات جنسی، علاوه برتأثیرات منفی روحی و روانی بر خود فرد مانند افسردگی، عدم تعادل روحی و روانی و شخصیتی،پیامدهایی چون پرخاشگری و خشونت، روابط جنسی خارج از چارچوب خانواده نیز داشته و بردیگر اعضاء خانواده، اطرافیان و سلامت جامعه نیز تأثیر گذار خواهد بود.نتایج مطالعات نشان می دهند که رضایت جنسی و رضایت زناشویی با یکدیگر ارتباط متقابل دارندرضایت از رابطه زناشویی، باعث احساس شاد بودن وایجاد صمیمیت در زوجین می شود(گئو ، هانگ[۴]،۲۰۰۵).

از آنجا که آمار طلاق در کل جهان در حال افزایش است و این افزایش تا حدی است که برخی از کشورها با بحران روبه رو شده اند، به همین سبب در دهه گذشته پژوهشگران بسیاری عوامل مؤثر بر رضایت زناشویی را بررسی کرده اند(منجزی وهمکاران، ۱۳۹۱).

آمار نشان می دهد که ۵۰ درصد زوجین در مراحلی از زندگی زناشویی خود اختلال  در روابط جنسی را تجربه کرده اند. پژوهش در زوج های موفق نیز نشان می دهد که ۷۷ درصد خانم ها دچار نارسایی جنسی بوده اند، بنابراین حتی در افراد موفق از نظر جنسی نیز ممکن است مشکلاتی وجود داشته باشد. اختلالات جنسی به هر علتی که ایجاد شوند دارای پیامدهای منفی بسیاری هستند. تحقیقات نشان می دهد که نارسایی های جنسی ارتباط تنگاتنگی با عدم رضایت زناشویی ودر نتیجه طلاق دارد. مطالعات نشان می دهد۱/۶۸درصد از زنان مراجعه کننده به دادگاه های طلاق مشکلاتی در روابط جنسی داشته اند(توکلی زاده، وثوق، ۱۳۹۲).

از دیگر مشکلات بین زوج مشکلات ارتباطی است که بسیار رایج می باشد بیش از ۹۰ درصد از زوجهایی که از زندگی خود رضایت چندانی نداشته و روابط آشفته ای را تجربه می کنند دارای مشکل ارتباطی و عدم مهارت لازم در این زمینه می باشند، واین مشکل را به عنوان مشکل اصلی خود بیان میکنند(رضازاده، ۱۳۸۷).

با توجه به اهمیت مسائل بیان شده در یک ارتباط زناشویی وتاثیر متقابل این متغیرها محقق را برآن داشت تا اهمیت هر یک از این ابعاد را مشخص کرده و به هدف مورد نظر خود که همان بررسی رابطه بین مولفه های جنسی و مهارتهای ارتباطی بر رضایت  زناشویی بپردازد.

۱-۴-اهداف تحقیق

۱-۴-۱-هدف علمی: بررسی مولفه های جنسی ومهارتهای ارتباطی با رضایت زناشویی در زنان متاهل میباشد .

۱-۴-۲-هدف کاربردی: نتایج به دست آمده از پژوهش دردرمان مشکلات جنسی و بالارفتن سطح رضایت زناشویی در مراکز مشاوره خانواده و برای مشاوران و روانشناسان کاربرد دارد.

۱-۵-تعاریف واصطلاحات

۱-۵-۱-تعاریف مفهومی

۱-تعریف مفهومی رضایت زناشویی:رضایت مندی زناشویی انطباق بین وضعیت موجود فرد درروابط زناشویی با وضعیت مورد انتظار است (روف ،۱۹۸۹؛به نقل ازفراست،۱۳۸۱).

۲-تعریف مفهومی مهارت های ارتباطی: مجموعه ای از فعالیت ها و تعاملات است که موجب وتامین نیازهای افراد می گردد و به عنوان یک نیاز انسانی بین انسان هایی که با هم زندگی می کنند پدیدار می شود(عطاری،حسین پور،راهنورد،۱۳۸۸).

۳-مولفه های جنسی: عبارت است از ابعادی مثل آگاهی جنسی، حرمت جنسی، اشتغال ذهن جنسی، کنترل جنسی درونی و بیرونی، انگیزش جنسی، اضطراب جنسی، قاطعیت جنسی، افسردگی جنسی، نظارت جنسی، ترس از رابطه جنسی، رضایت جنسی.

بر اساس نظریه او، میل جنسی یکی از مظاهر استقلال است که در سالهای اولیه زندگی نمایان می شود. زشت شمردن آن سبب واپس زدگی میل جنسی و احساس گناه در کودک شده ولاجرم او را مطیع تر می کند. شکستن تابوی جنسی اقدامی است عصیانگر در جهت پس گرفتن استقلال شخصی، ولی با این روش نمی توان به آزادی بیشتری دست یافت.
در حقیقت تابوها سبب، توجه ذهنی به امور جنسی و گمراهی می شود، ولی این امر آزادی به بار نمی آورد.رابطه میل جنسی و احساس گناه در نظریه فروم از اهمیت خاصی برخوردار است. فروم کوشیده است که انسان را از گناه ناشی از واپس زدن میل جنسی رها شده نشان دهد. او معتقداست که انسان نمی تواند از میل جنسی فارغ شود و اگر آن میل، عیب تلقی شود، احساس گناه طبیعی است. محدودیتی که به امور جنسی تحمیل می شود به احساس گناه می انجامد که دستاویزی برای وضع اصول اخلاقی قدرتگراست. فروم معتقد است که در جامعه غربی به علت جهت گیری مصرفی، از میل جنسی برای پوشاندن فقدان صمیمیت بهره گیری می شود. نزدیکی جسمانی، به وسیله ای برای پوشاندن عیب بیگانگی انسانها تبدیل شده است.

جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :

پایان نامه رابطه بین مؤلفه‌های جنسی و مهارت‌های ارتباطی با رضایت زناشویی

اریک فروم معتقد است که بشر با دو نوع سایق هیجانی راهنمایی می شود. یکی بیولوژیکی است که در

همه یکسان است و نیازهایی را در بر می گیرد که لازمه بقاست. نیاز به غذا و آب ازجمله این نیازها بشمار می روند.

و دیگر هیجانهای ثانویه که ریشه بیولوژیکی ندارند و در همه یکسان نیستند. هیجانهایی مانند عشق، همبستگی، حسد، نفرت، رشک، و حرص و غیره، از ساختار اجتماعی بر می خیزد. هیجانهای اجتماعی بر خلاف هیجانهای بیولوژیکی، حاصل ساختاراجتماعی هستند. فروم علیرغم اینکه میل جنسی را رفتاری می داند که دارای عناصر شبه غریزه است، عوامل مؤثر بر آن را ناشی از یادگیری و فرهنگ بشمار می آورد.اریک فروم عشق را نتیجه رضایت کافی جنسی نمی داند، بلکه کامیابی جنسی را نتیجه عشق می شناسد.

عشق تنها راهی است که با آن می توان ژرفای وجود دیگری را دریافت. کسی نمی تواند ازوجود و سرشت فرد دیگری کاملاً آگاه شود، مگر آنکه عاشق او باشد.در معنادرمانی فرانکل،عشق، پدیده ای نیست که از پدیده اصلی دیگری زاییده شده باشد. عشق به اصطلاح، اعتلایافته غریزه جنسی نیست، بلکه خود مانند غریزه جنسی پدیده ای اصلی و ابتدایی است. میل جنسی معمولاً حالتی است از بیان عشق و وقتی جایز و حتی مقدس است که مرکبی برای عشق باشد. پس عشق اثر جانبی میل جنسی نیست، بلکه میل جنسی راهی برای درک عشق است(مهدوی،نسیمی،۱۳۸۷).
 

۲-۱۲-۵-نظریه مزلو

در دیدگاه مزلو نیاز به ارضاء تمایلات جنسی هم ردیف نیاز به پاسخگویی به انگیزش هایی چون نیاز به هوا، تشنگی، گرسنگی و نیاز به خواب و غیره و در رده نیازهای فیزیولوژیک، یا همان نیازهای اساسی و اولیه و زیربنایی انسان و هر موجود زنده دیگر می باشد. به اعتقاد مزلو، رابطه جنسی، همچون عشق، جایگاه ویژه ای در اصول روانشناختی انسانها بخصوص انسانهای با درجات بالای سلامت روانی(خود شکوفا)، دارد. وی می گوید:”تمایلات جنسی و عشق می تواننددرافراد سالم بطور کامل تری در هم ترکیب شوند و غالباً چنین نیز می شوند. این دو مقوله درزندگی افراد سالم(خود شکوفا) بسوی ترکیب و ممزوج شدن با یکدیگر گرایش دارند(اوحدی، ۱۳۸۴ ، ص ۸۹).

جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :

پایان نامه رابطه بین مؤلفه‌های جنسی و مهارت‌های ارتباطی با رضایت زناشویی

سربین[۱] واسیر افکین[۲] معتقدند که دانش درباره جنسیت درست زمانی که کودکان آن را کسب می کنند بیش ترین انعطاف ناپذیری را دارد واین انعطاف ناپذیری با کسب اطلاعات بیش تر درباره جنسیت به تدریج انعطاف پذیرتر می شود زیرا درمراحل اولیه کسب دانش افراد میزان محدودی اطلاعات دارند وبنابراین می­توانند آن را حفظ و به صورت محدود به کاربرند. بنابراین مردان یا پرخاشگر هستند یا نیستندزنان یا عاطفی هستند یا نیستند ولی هیچ حد فاصل بین این دو وجود ندارد به مرور زنان که اطلاعات بیش تری کسب می شود دانش او پیچیده تر ومتحمل تر می شود بنابراین اکنون مردان به طور متوسط پرخاشگرتر اززنان هستند ولی همه مردان پرخاشگر نیستند وهمه زنان نیز غیر پرخاشگر نیستند این نشان می دهد که درمراحل اولیه رشد کودکان جنسیت را به عنوان شیره ای برای طبقه بندی جهان به صورت انعطاف ناپذیربه کار می گیرند ولی با افزایش سن آنها برای تقسیم بندی جهان از شیوه‌ای دیگر بهره می گیرند(گولومبوک،۱۳۸۴ ،۱۱۶).
نظریه الیزابت جین هی[۳] :ارتباط جنسی را نمی توان درقالب رضایتمندی فیزیولوژیک تبیین کرد،ارتباط جنسی را نمیتوان به تنهایی درک کرد،زیرا که سالهای متمادی، رابطه ای بسیار قدرتمند بین خرد دو انسان بوده است.

نظریه مک آیدر[۴]: خانواده عبارت است از روابط جنسی معین و بادوامی که تولید اطفال و پرورش فرزندان را برعهده دارد(نانسی گود[۵]،ترجمه داورپناه ،۱۳۸۷).

۲-۱۳-عوامل موثر بر نارضایتی جنسی در زندگی زناشویی

عوامل روانی: این عوامل شامل افسردگی، اضطراب، ترس مرضی و… است. افراد افسرده احساس بی‌حسی پایدار، ناامیدی، درماندگی، بی ارزشی و گناه می کنند و عموماً تعلق خاطر خود را نسبت به زندگی، شغل و سایر فعالیت هایی که قبلاً برایشان لذت بخش بوده، از جمله فعالیت های جنسی از دست می دهند(محمدی،۱۳۷۶؛ به نقل از بهرامی ، ۱۳۸۵). درپژوهشی که در سال ۱۳۸۵ بر روی ۱۵۰ زوج بارور و نابارور انجام شد، مشخص گردید که بین رضایت جنسی و افسردگی همبستگی معنادار منفی وجود دارد(حسین زاده ،۱۳۸۸ ).
بیماری های جسمی: بهداشت جنسی عبارت است از یکپارچگی و هماهنگی میان ذهن، احساس و جسم که جنبه های اجتماعی و عقلانی انسان را در مسیر ارتقاء شخصیت او سوق داده و منجر به ایجاد ارتباط و عشق می شود. بنابراین هرگونه اختلال که منجر به ناهماهنگی و در نتیجه عدم رضایت از رابطه جنسی گردد می تواند نارسایی عملکرد جنسی را به همراه داشته باشد(محمدی و غفاری،۱۳۸۷به نقل ازگنجی،۱۳۸۷). نتیجه پژوهشی با عنوان «اختلال در عملکرد جنسی و ارتباط آن با کیفیت زندگی بیماران زن مبتلا به سرطان» نشان داد که بیشترین اختلال در زنان مبتلا به سرطان در بعد تمایلات جنسی و تحریک یا برانگیختگی جنسی بوده است ( گنجی، ۱۳۸۷).
شاغل بودن زوجین: برخی یافته ها نشان می دهند که در روابط زوجین هر دو شاغل مشکلات زوجی مهمی وجود دارد و در مقایسه با میانگین طلاق، طلاق در زوجین هر دو شاغل بیشتر است.
۴٫ناباروری: در این زمینه پژوهش های داخلی نتایج متناقضی در بر داشته است. در پژوهشی که مقایسه ۱۵۰ زوج بارور و نابارور تبریز را در برداشت اختلاف معناداری در شاخص رضایت جنسی بین زوجین بارور و نابارور مشاهده نشد(بهرامی ،۱۳۸۵). همچنین در پژوهشی مشابه در مشهد که مقایسه ۱۰۰ زوج بارور و نابارور بود نیز نتیجه مشابهی به دست آمد(جنیدی و همکاران،۱۳۸۸به نقل ازکریمی پور،۱۳۸۹). اما در پژوهشی با عنوان «مقایسه سلامت روانی و مشکلات جنسی زنان بارور و نابارور تهران» که بر روی ۴۵ زوج بارور و نابارور انجام شد، مشخص گردید که زنان نابارور در مقایسه با زنان بارور از مشکلات جنسی بیشتری رنج می برند( صیادپور،۱۳۸۴).

۵٫مدت زمان ازدواج و فاصله سنی زوجین: تقریبا تمام پژوهش ها به همبستگی منفی بین مدت زمان ازدواج و رضایت از روابط جنسی اشاره کرده اند. به عنوان مثال بخشایش و مرتضوی (۱۳۸۸) در پژوهش روی ۵۰ زوج به این نتیجه رسیدند که هرچه از مدت زمان ازدواج زوجین می گذرد میزان رضایت جنسی آنها کمتر می شود که شاید از بین رفتن تازگی طرفین یک عامل مهم باشد. همچنین نتایج پژوهشی تحت عنوان «ارتباط رضایت جنسی با عوامل فردی در زوجین» نشان داد که رضایت جنسی به طور معناداری با فاصله سنی زوجین و مدت زمان ازدواج مرتبط است(شاکریان،۱۳۸۹). شاهواری و همکاران(۱۳۸۸) نیز در پژوهش خود که روی ۱۰۱۴ زن در گچساران انجام شد به نتایج مشابهی دست یافتند.

۶٫تحصیلات و درآمد پایین: در این مورد نیز نتایج تحقیقات داخلی متناقض است. پژوهش شاهواری و همکاران(۱۳۸۸)که بر روی ۱۰۱۴ زن انجام شد حاکی از ارتباط معنادار بین رضایت جنسی و وضعیت اقتصادی بود. اما رحمانی و همکاران(۱۳۸۹) ارتباط معناداری بین رضایت جنسی با وضعیت اقتصادی و تحصیلی را در نیافتند (شاهواری وهمکاران،۱۳۸۸).

۷٫زایمان سزارین: علی رغم آنکه بسیاری از زنان زایمان سزارین را به علت توانایی در برقراری روابط جنسی موفق و راضی پس از زایمان انتخاب می کنند اما پژوهش شریعتی و همکاران(۱۳۸۷)، نشان داد که رضایت روابط زناشویی در گروه زایمان واژینال به طور معناداری از سزارین بیشتر بود(شریعتی وهمکاران،۱۳۸۸).

جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :

پایان نامه رابطه بین مؤلفه‌های جنسی و مهارت‌های ارتباطی با رضایت زناشویی

۸٫الکسی تایمیا: الکسی تایمیا به عنوان مجموعه ای از نقایص شناختی و عاطفی در بیان، توصیف، شناسایی و تمایز احساسات تعریف شده است. در پژوهشی که بر روی ۱۰۰ دانشجوی دختر متاهل به منظور بررسی رابطه الکسی تایمیا با رضایت جنسی انجام شد، همبستگی منفی بین رضایت جنسی و الکسی تایمیا دیده شد. (هامفریز،۲۰۰۹؛ به نقل از شریعتی و همکاران، ۱۳۸۹).

تحقیقات نشان می دهد که مسائل جنسی ازلحاظ اهمیت در ردیف مسائل درجه اول یک زندگی زناشویی قرار دارند وسازگاری در روابط جنسی ازمهمترین علل خوشبختی زندگی زناشویی است. به طوری که اگراین روابط ارضا کننده وکامل نباشدمنجر به ناراحتی شدید، اختلافات وحتی ازهم پاشیدگی خانواده می شود. داشتن اطلاعات کافی درمورد امور جنسی توازن میان مقدار شهوت وتمایل جنسی بین زن و مرد و انجام اعمال جنسی بدون دغدغه و ترس از موضوعات اساسی ارضای تمایلات جنسی است و ازدواج های صحیح ومطمئن باعث سازگاری جنس بیشتر می شوند. نزدیکی تماس بدنی تنها و فقط به منظور تولید مثل نیست بلکه وسیله نظارت صمیمانه عشق، آرامش وارتباطی است که با احساس امنیت همراه با حس وابستگی به یکدیگر و ارضای خاطر و غلبه بر تنهایی و جدایی است (کریمی پور،۱۳۸۹).