2-4-2-8-  روش تحلیل پوششی داده هاDEA  1

یک استاندارد منعکس کننده از عملکرد عادی پیمانکار

سپس برای مقایسه و تمایز این دو تعریف روشی را ارائه نمودند تحت عنوان تحلیل پوششی داده ها و در پایان هم نتایج حاصل را با روش های پیشنهادی دیگر همچون آنالیز مقیاس سنجش، روش توماس، روش چارت کنترل و روش دسته بندی متوسط K مقایسه نمودند.(2010 ( Lin& Huang

اهمیت بهبود بهره وری در صنعت ساخت
بهره وری متداول ترین عامل برای تعیین سطح عملکرد در صنعت ساخت می باشد آنچه مسلم است هدف هر شرکت عمرانی دستیابی به بهره وری بالاتر می باشد زیرا این مسئله مستقیماً به کاهش هزینه ها و نهایتاً به سود بیشتر تعبیر می شود. (Hancher & Abd- elkhalek 1998)  بهره وری در ساخت به دلیل درگیر بودن عوامل مختلف، مسئله پیچیده ای است اما بهبود بهره وری قابل دسترسی می باشد.

Data Envelopment Analysis
بهره وری یکی از موضوعات بسیار مهم در پروژه های ساخت بوده و متضمن کاهش هزینه ها و استفاده مطلوب از منابع موجود است. همچنان که برنامه ریزی های قبل از شروع پروژه تاثیر قابل توجهی بر روی عملکرد پروژه دارد، بهبود بهره وری نیز می تواند تا30% در هزینه پروژه تاثیر گذارد. (Jiukun ea al  2009,135).

هزینه های منابع انسانی در پروژه های ساخت با تعداد منابع انسانی زیاد، حدود 33-50% و هزینه ماشین آلات در حدود25-40 % از کل هزینه های پروژه را شامل می شود. در پروژه های عظیم با تعداد کارگران زیاد، محدوده سود پروژه عموماً بین 2 تا 3% از کل هزینه های پروژه است. با اینکه
هزینه های منابع انسانی نسبت به موارد دیگر مانند مصالح و تجهیزات دارای تغییر و ریسک بیشتری است ولی با مدیریت مناسب و افزایش بهره وری می توان هزینه های این بخش از پروژه را کاهش داد. (Hanna ea al 2008,134)

مطالعاتی در سازمان کسب و کار امریکا در سال 1982 انجام شد که نشان می دهد با افزایش پیچیدگی در طراحی، سختی در قوانین و تغییرات اقتصادی – اجتماعی تاثیر گذار بر منابع انسانی،
بهره وری کاهش می یابد. تقریباً 45% کار منابع انسانی غیر موثر است که این عامل صنعت ساخت را در بین بدترین صنایع از نظر بهره وری قرار می دهد. اگر بهره وری بهبود یابد مدت اجرای پروژه کاهش می یابد بنابر این حتی افزایش اندک بهره وری منجربه افزایش سود شرکت های عمرانی به دلیل کاهش هزینه های غیر مستقیم می شود. (Adrian 1987)

از آنجا که بهره وری منابع انسانی برابر خروجی بدست آمده به ازای نفر- ساعت است بیشینه نمودن خروجی منابع انسانی در کارگاه، یک حوزه مهم برای بهبود عملکرد پیمانکاران است.

جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :

پایان نامه بهره وری منابع انسانی در فاز اجرایی چرخه حیات پروژه های ساخت و ساز شهری

2-5-1-  عوامل موثر بر بهره وری

از آنجایی که ارتقاء بهره وری بدون شناخت عوامل موثر بر آن و چاره جویی در مورد خنثی نمودن و کاهش اثرات منفی این عوامل قابل دست یابی نیست تحقیقات بسیاری برای تعیین عوامل موثر بر
بهره وری انجام شده است. این عوامل به دو گروه کلی « عوامل خارجی» یعنی عواملی که خارج از کنترل حوزه مدیریت هستند و «عوامل داخلی» یعنی عواملی که بااعمال مدیریت قابل کنترل هستند تقسیم می شوند. از عوامل داخلی در این دسته عبارتند از: مدیریت، تکنولوژی ساخت، نیروی کار و… از عوامل خارجی می توان عوامل وابسته به محیط صنعت شرایط خاص قرار دادها، آب و هوا، قوانین بهداشتی و ایمنی، سیاست ها، ذینفعان محلی و آئین نامه های تخصصی را نام برد. (Olomolaiye et al 1998,7)

عده ای از محققین این طبقه بندی را به دو دسته: تکنولوژیکی و اجرایی. همچنین گروهی دیگر، عوامل موثر بر بهره وری ساخت را به دو دسته: سازمانی و اجرایی تقسیم کرده اند.

بر اساس تحقیقات انجام گرفته عواملی از جمله: رساندن به موقع مصالح، ساده سازی فعالیت ها، آموزش نیرو، استفاده از ساز و کارهای انگیزشی و برنامه های کاهش هزینه، ابزار بهبود بهره وری است. (Hamlin 1978)

مدیریت منابع انسانی، مصالح و ماشین آلات از جمله منابع اصلی مورد نیاز پروژه های عمرانی هستند. دیر رساندن مصالح، کمبود منابع انسانی، خرابی ماشین آلات و ضعف در برنامه ریزی کاری منجربه ناکارایی و تلف شدن زمان می شود. (Thomas & Raynar 1997,132)

عوامل زیادی بر روی سطح انگیزش کارگران تاثیر می گذارد که در تحقیقات گذشته مسائلی مانند طرح جریمه و تشویق، پرداخت اضافه کاری ها، اعطای مرخصی و. . . مدنظر قرار گرفته عملکرد و رضایت شغلی کارگران را تابع از برانگیخته شدن و تشویق آنها در جهت انجام بهتر کار دانسته اند، که هر دو عواملی با منشاء انگیزشی محسوب می گردند. (Doloi H 2007,19)

بررسی بهره وری ای که در صنعت ساخت سنگاپور پرداخته شد و مشکلاتی همچون: استخدام ناظران،

استخدام کارگران و میزان گردش کار بالا را بیان کردند. سپس 17 پارامتر اصلی موثر بر میزان بهره وری را دسته بندی کردند و در گروه های منابع انسانی، مدیریت و عوامل محیطی
اولویت بندی کردند. (Lim & Alum 1995,13)

بهره وری و مدت اجرای پروژه ساخت یک بزرگراه را تحت تاثیر یکی از عوامل موثر بر آن که شرایط آب و هوایی (تاثیر باران) باشد مورد ارزیابی و بررسی قرار داد. این مطالعه با بهره گرفتن از اطلاعات تاریخی بارش ها باران و دانش خبرگان و به کارگیری مفهوم مجموعه های فازی، یک مدل برای ارزیابی اثر بارندگی بر روی مدت اتمام پروژه ارائه می دهد. در نهایت دو پروژه راهسازی در دو موقعیت جغرافیایی با شرایط بارندگی متفاوت به عنوان مطالعه موردی جهت ارزیابی صحت مدل استفاده
می شود. (Pan 2005)

با مطالعه پروژه های عمرانی در امریکا در بررسی تاثیر 36 عامل بر بهره وری آنها به طور خاص
بهره وری منابع انسانی پرداخته شده است و به این نتیجه رسیده است که 30 عامل دارای تاثیر زیاد، 4 عامل دارای تاثیر متوسط و2 عامل دارای تاثیر کم هستند. در این میان کارفرمایان، مشاوران و پیمانکاران نظر مشابهی در مورد میزان تاثیر این عوامل داشته اند. مهمترین عوامل بررسی شده به ترتیب عبارتند از: مهارت و تجربه منابع انسانی، مدیریت، برنامه ریزی شغلی، انگیزش و دردسترس بودن مصالح، در نهایت با بکارگیری سیستم بهبود پروژه در یک پروژه خاص4.27% در هزینه منابع انسانی صرفه جویی شده است. بهره وری به میزان زیادی به عملکرد منابع انسانی وابسته است. بنابراین بهبود بهره وری منابع انسانی یکی از عوامل مهم بهبود بهره وری در صنعت ساخت می باشد. در برخی از پروژه ها هزینه منابع انسانی ممکن است تا 30% کل هزینه پروژه برآورد شود. (Mojahed 2005)

در تحقیقی که به بررسی تاثیر زمان که تغییرات در یک پروژه اعمال می شود بر بهره وری منابع انسانی پرداخت شد. در این بررسی با ارزیابی 162 پروژه و تغییراتی که در آنها در موقعیت های مختلف یعنی ابتدای پروژه، اواسط پروژه و انتهای پروژه رخ می دهد، به این نتیجه رسید که در شرایط یکسان تاثیر مخرب تغییرات در بهره وری برای تغییراتی که دیرتر رخ می دهد بیشتر از آن تغییراتی است که زودتر انجام می شود. بنابر این اگر تغییراتی لازم است انجام گیرد باید در زودترین زمان ممکن شناسایی و اعمال شود در نهایت رابطه (2-9) بر اندازه گیری بهره وری در انتهای پروژه برای پروژه هایی که تحت تاثیر تغییرات قرار گیرند ارائه شده است: (Willliam 2005,131)

End-of-project productivity  =   ) (2-9

به بررسی تاثیر بلند مدت تکنولوژی تجهیزات بر بهره وری منابع انسانی پرداخته شد و با مطالعه 200 پروژه عمرانی در کشور امریکا در سال 97 تا 98 میلادی به این نتیجه رسیده شد که پروژه هایی که تغییرات در تکنولوژی ماشین آلات داشته اند شاهد بهبود بلند مدت در بهره وری منابع انسانی نسبت به پروژه هایی که این تغییرات را اعمال نکرده اند بوده اند و سه عامل انرژی، کنترل و دامنه کاربرد در تکنولوژی ماشین آلات نقش مهمی در بهبود بهره وری منابع انسانی دارند. (Goodrum & Hass  2004,130)

تحقیقاتی در خصوص محاسبه و پیش بینی میزان بهره وری با بهره گرفتن از جمع آوری اطلاعات تاریخی و داده های پروژه های قبلی به انجام رسید. پس از جمع آوری اطلاعات لازم، اقدام به
مدل سازی با بهره گرفتن از شبکه های عصبی مصنوعی و شبیه سازی پدیده های گسسته برای  پیش بینی بهره وری برای کار های آتی صورت گرفت. این مدل فقط برای سازه های فولادی و از پیش ساخته شده انجام شد. (Song & Simaan 2006)

مطالعاتی در خصوص تغییرات کارها بر روی بهره وری منابع انسانی انجام شد. در این مطالعه یک مدل جدید بر پایه شبکه عصبی برای ارزیابی کیفی میزان کاهش بهره وری در اثر تغییر فعالیت های کارگاهی و نحوه تاثیر آنها معرفی گردید. مطالعه انجام شده از طریق بررسی جامعی از کارهای گذشته و بر اساس مطالعاتی میدانی در کشورهای امریکا و کانادا استوار بود. در نهایت مدل پیشنهادی از لحاظ صحت عملکرد با دیگر مدل های موجود مقایسه شد. ( 2005Moselhi )