بخشی از راهبرد فاوا و بعضی از چالش های به کارگیری فاوا در فرایند یاددهی – یادگیری، مستقیما به مهارت معلم وابسته است. معلم باید در تعلیم و تربیت و محتوای درس، صلاحیت، شایستگی، مهارت حرفه ای داشته باشد. در واقع، معلم باید دارای آگاهی و دانش لازم درباره ی فرایند طراحی راهبرد تدریس، مواد آموزشی، و هم چنین تکالیف گوناگون یادگیری در ارتباط با فعالیت فراگیرنده ، استفاده از مواد تازه و ابزارها ، و فاوا در فرایند یادگیری باشد .
هوگنبیرک و همکاران ( 2006 ) ، اظهار کرده اند ، صلاحیت ها و شایستگی های فاوا معلمان در حمایت و پشتیبانی اهداف آموزشی عبارت اند از: انعطاف پذیری، یادگیری انفرادی، افزایش امکانات آموزشی پاره وقت، غنی ساختن محیط یادگیری، آموزش مفاهیم تازه، تعامل میان فراگیرنده و معلم، یادگیری مشارکتی، ایجاد انگیزه در فراگیر، آموزش مادا مالعمر، افزایش کارایی تدریس، کاهش هزینه، افزایش ارتباط میان کارشناس و فراگیرنده و توسعه ی مهارت فراگیرنده.

از نظر کرشنر و همکاران ( 2002 ) ، صلاحیت ها و شایستگی های فاوا معلمان عبارت اند از:

صلاحیت های شخصی فاوا : به معنای داشتن مهارت پایه ی فاوا و کاربرد آن در ارتباطات است.
فاوا به مثابه ابزار تفکر : معلمان باید قادر به استفاده از فاوا در پشتیبانی یادگیری معنادار و کار مشارکتی باشند.
فاوا به مانند ابزار تعلیم و تربیت : معلمان باید دانش، مهارت و تجربه ی خود را در به کارگیری یادگیری مبتنی بر منابع و مشارکت در محیط دیجیتالی افزایش دهند.
فناوری به مثابه ابزار تدریس : معلمان باید نحوه ی دسترسی به منابع و امکانات آموزشی و غیرآموزشی فاوا را بدانند.
جنبه های اجتماعی فاوا : معلمان نه تنها باید از به کارگیری فاوا ، بلکه باید از جنبه های اجتماعی استفاده از فاوا نیز آگاه باشند.
ایک و همکارانش ( 2002 ) ، صلاحیت های فاوا معلم را چنین برشمرده اند:

استفاده از سخت افزار؛
استفاده از نرم افزار؛
استفاده از فاوا در فرایند یادگیری، و مشارکت با فراگیرنده؛
استفاده از فاوا در فرایند تدریس؛
استفاده از فاوا در فعالیت فراگیرنده.
هوگنبیرگ ( 2006 ) صلاحیت حرفه ای معلم را ، توانایی تعامل با خود ، با فراگیرنده ،  مدرسه و  محیط یادگیری و خانواده تعریف کرده است . برای روشن سازی مطالب موردنظر ، آنها ماتریس صلاحیت فاوا ارائه داده اند.

موضوعات ماتریس عبارت اند از: تعلیم و تربیت ، برنامه ریزی درسی ،  توسعه ی حرفه ای ، سازمان مدرسه ، سیاست ، جنبه های اخلاقی ، نوآوری و جنبه های فنی.

2-2-12-2 ) صلاحیت در استفاده از فاوا

در سال های گذشته ، استفاده از فاوا در تدریس، تغییر جنبه های کلی، از جمله سازماندهی، به سوی جنبه های آموزشی به ویژه تعلیم و تربیت مانند نقش مربی، بهینه سازی آموزش و محتوای تدریس و یادگیری بوده است. در این رویکرد ، بخشی از تعلیم و تربیت، عملکرد معلمان در استفاده از فاوا است. عملکرد معلمان در استفاده از فاوا با سوالات زیر نشان داده شده است :

چه مطالبی را درس می دهید ( اهداف کوتاه مدت ) .
 دلیل تدریس مطالب مورد نظر چیست (اهداف بلند مدت) .
 چگونه آن مطالب را ارائه می دهید (طراحی برنامه ی درسی، مثال ها، تمرینات، ابزارها، صورت مشارکت و آزمون) .
 فراگیرندگان مورد نظر چه کسانی هستند؟ (دانش قبلی فراگیر،

انگیزه)
 و (احتمالات) مدت زمان تدریس (در مواردی که زمان تدریس مستقل است).
تدریس ، از یک سو جمع آوری اطلاعات، مشارکت با یکدیگر، (در داخل و خارج از کلاس درس)، گزارش نتایج فعالیت یادگیری فراگیرندگان، و مدیریت و ارتباط با خانواده ی فراگیرندگان است. از سوی دیگر، آگاهی از دانش قبلی فراگیرنده و آموزش جهانی می باشد. در کل این فعالیت ها ، استفاده از فاوا در فرایند یادگیری مشخص می شود و معلم باید:

دانش لازم را برای تشخیص این که کدام یک از ابزارهای فاوا برای کدام یک از اهداف درس مناسب است، داشته باشد (آگاهی) .
باید مهارت استفاده از فاوا را در فرایند تدریس داشته باشد (آمادگی) .
و با ویژگی های آموزشی ابزارهای فاوا آشنایی داشته باشد؛ برای نمونه ، ابزارهای”بسته”. این ابزارها، مانند برنامه های تمرین و آموزش که ابزارهایی غیر تعاملی هستند و ابزارهای”باز” مانند Webquests  ، که ابزارهایی مبتنی بر ساختن گرایی محسوب می شوند.
یکی از مسائل مهم آن است که معلم از طراحی فرایند تدریس و انجام تکلیف با بهره گرفتن از فاوا آگاهی داشته باشد. در طراحی تکلیف ، از ترکیب کتاب درسی با پشتیبانی فاوا استفاده می شود. در فرایند طراحی باید اهداف و محتوای درس، مرحله بندی محتوا و نحوه ی ارائه آن، نقش ابزارها، نقش معلم، نقش فراگیرنده، درجه ی کنترل مراحل یادگیری، گسترش توجه معلم، ابزارهای فرایند تدریس، و نتایج یادگیری مشخص شود. در واقع باید گفت، برنامه ریزی درسی مبتنی بر فاوا ، نیازمند کنترل فرایند تدریس توسط معلم است.

جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :

پایان نامه تاثیر بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات بر توانمند سازی دانش آموزان مدارس هوشمند بابلسر از دید معلمان

2-2-12-3 ) صلاحیت رسانه ای معلم

امروزه، نه تنها نقش فاوا ، بلکه نقش رسانه در فرایند یادگیری و استفاده از آن، امری حساس و مهم به شمار می آید. از اینرو در اینجا لازم است علاوه بر صلاحیت فاوا معلم، از صلاحیت رسانه ای او نیز صحبت به میان آوریم . البته استفاده از رسانه ی دیجیتالی مدرن تنها به معنای استفاده از نرم افزارهای ( آموزشی ) نیست و استفاده از سخت افزارهای ( جدید ) را نیز شامل می شود. در اینجا اصطلاح “رسانه” به معنای پشتیبانی معلم در انجام تکالیف کلاس درس و پشتیبانی فرایند یادگیری فراگیرندگان به وسیله ی آنان یا معلم است. صلاحیت های رسانه ای معلم عبارت اند از:

صلاحیت رسانه ای فردی: به معنای استفاده ی مفید از نرم افزار و سخت افزار در فرایند تدریس است که بر پایه ی به کارگیری ابزارهای نرم افزاری مانند استفاده از تخته های الکترونیکی، و سیستم های رای گیری بنا شده است ( باستیااِنس ، 2007 ) .
صلاحیت رسانه ای انتقادی : یعنی توانایی معلم در انتخاب رسانه ی مناسب برای فرایند یاددهی- یادگیری . معلم باید قادر به انتخاب درست ابزارهای رسانه باشد . انتخاب درست نه تنها انتخاب نگاه آموزشی، بلکه انتخاب چشم انداز انسانی و اجتماعی را نیز شامل می شود.
صلاحیت یادگیری مادام العمر: شامل توسعه ی رسانه ی قابل دسترسی برای پشتیبانی فرایند یادگیری است. صلاحیت و شایستگی معلم همان صلاحیت یادگیری مادام العمر است. در این صورت، معلم مهارت به کارگیری فاوا را داراست.
صلاحیت معلم در فرایند تدریس و یادگیری: که سبب موفقیت فراگیرندگان می شود. ارزشیابی کار فراگیرندگان به وسیله ی معلم بسیار سودمند است. اهداف تدریس نه تنها مربوط به درس حاضر یا هفته ی آینده ، بلکه باید بر این اساس باشند که فراگیرنده کار را به خوبی انجام دهد. اگر چه موضوع درس گاهی درباره ی مفهوم یا مهارت خاصی، گاه مربوط به ارتباط میان مفاهیم و گاه مربوط به نگرش است، اما آنچه اهمیت دارد آماده سازی فراگیرنده برای آموزش آینده، شغل یا ایفای نقش مؤثر به عنوان عضوی از جامعه است.
صلاحیت طراحی ترتیب فرایند یاددهی– یادگیری: به معنای صلاحیت توانایی طراحی، توسعه ی مواد، و راه های کار با رسانه ی تازه است. این مهارت رجوع به دانش معلم با توجه به کاربرد مناسب نرم افزار و سخت افزار قابل دسترسی، نحوه ی کاربرد آنان، ترتیب و توالی آنها را شامل می شود. البته ، انتخاب درست نرم افزار و سخت افزار ، استفاده از آنها در تمرینات درس، و حرفه ای بودن معلم نیز دارای اهمیت است.
صلاحیت فنی رسانه : به معنای مهارت استفاده از رسانه است . مطالعات والکنبرگ ( 2006 ) نشان داد، گرایش دختران به رسانه از پسران کمتر است . زیرا آنان رسانه را نوعی وسیله ی بازی پسرانه تلقی می کنند. در صورتی که استفاده از رسانه توسط فراگیرنده به مهارت معلم مربوط می باشد. معلم می تواند به فراگیرندگان در استفاده از رسانه کمک کند.
تعریف یونسکو ( 2008 ) از استاندارد صلاحیت فاوا معلم، با توجه به سیاست ملی، برنامه ریزی درسی، ارزشیابی، تعلیم و تربیت، سازمان، مدیریت، توسعه حرفه ای معلم، و مهارت های مربوط به فاوا ، عبارت اند از:

معلمان باید مهارت پایه ی عملکرد نرم افزار و سخت افزار، همچنین نرم افزارهای کاربردی تولیدی، وب، نرم افزارهای ارتباطی، نرم افزارهای نمایشی و کاربردهای مدیریتی را بدانند.
معلمان باید از ابزارهای ویژه ی موضوعی و کاربردی آگاه باشند و بتوانند از این ابزارها در یادگیری مبتنی بر حل مسئله ، و مطالعات مبتنی بر پروژه استفاده کنند. معلمان باید توانایی کار و استفاده از منابع شبکه برای کمک به فراگیرندگان در کار مشارکتی، دسترسی به اطلاعات، ارتباط و تجزیه و تحلیل و انتخاب مسئله ی مورد مطالعه را داشته باشند. همچنین، معلمان باید قادر به استفاده از فاوا برای خلق کردن، نظارت انفرادی، و گروهی فراگیرندگان در برنامه های مبتنی بر کار پروژه ای باشند.
معلمان باید قادر به طراحی فاوا مبتنی بر دانش ارتباطات، و استفاده از فاوا در پشتیبانی توسعه ی مهارت دانش فراگیرندگان ، استمرار و تفکر یادگیری باشند. ( عابدی کرجی بان و علی اکبری ، 1389 : 20-23 )
 

2-2-13 ) مدارس هوشمند

در سال 1984 ، دیوید پرکینز و همکارانش در دانشگاه هارواد  ، طرح مدارس هوشمند را به عنوان تجربه ای نو در برنامه های آموزش و پرورش ، با بهره گرفتن از فاوا ارائه کردند . این طرح به تدریج در چند مدرسه اجرا شد و بعدها تا حدودی توسعه یافت ، به طوری که امروزه برخی از کشورهای توسعه یافته در امر فناوری اطلاعات همچنون مالزی ، از این مدارس برای تربیت نیروی انسانی در برنامه های توسعه ی خود استفاده کردند  .

از ویژگی های و خصوصیات مدارس هوشمند می توان به موارد زیر اشاره کرد :

در مدارس هوشمند معلمان می توانند با بهره گرفتن از بانک های اطلاعاتی و برنامه های نرم افزاری و غیره دروس جدیدی را با توجه به نیازها و علایق دانش آموزان طراحی کنند یا اینکه دروس موجود را تغییر داده ، یا اصلاح نمایند . بنابراین محتوای آموزشی دروس در این مدارس تا حدودی متفاوت با مدارس دیگر خواهد بود .
دانش آموزان این مدارس خود ، سرعت یادگیری خود را تعیین می کنند و به علاوه در این مدارس ، ساعات یادگیری محدود به ساعات مدرسه نیست و دانش آموزان در هر لحظه که اراده کنند کلاس های دلخواهشان را از طریق برنامه های رایانه ای در اختیار خواهند داشت .
نقش معلمان در این مدارس تا حدود زیادی از آموزش و ارزشیابی دانش آموزان به پیگیری آموزش شخصی آنان تغییر می یابد و در نتیجه فرصت و فراغت بیش تری برای پرداختن به برنامه های رشد و بالندگی حرفه ای خود ( مطالعه ، برقراری ارتباطات و تعاملات سازنده و موثر با همکاران ، ارتقای سطح علمی و بهبود مهارت های تدریس و .. ) خواهند یافت .
در این نوع مدارس دانش آموزان اغلب به جای کیف های مملو از کتاب های حجیم ، با کامپیوترهای کیفی در سر کلاس درس حاضر می شوند . به عبارت دیگر در این نوع مدارس علاوه بر موارد آموزشی رایج و کتاب های درسی ، انواع نرم افزارها و درس افزارهای چند رسانه ای نظیر سی دی و … مورد استفاده قرار می گیرد .
ارزشیابی از دانش آموزان در مدارس هوشمند به جای این که در مقاطع و نوبت های فاصله دار ( در پایان هر فصل یا هر ترم و … ) صورت پذیرد ، همه روزه و به طور مداوم انجام می گیرد ، تعدادی از این آزمون ها بصورت آنلاین ( برخط ) می باشند .
در این مدارس دانش آموزان هنگام ورود و خروج از مدرسه با کارت دیجیتال که در اختیار دارند ، والدین خود را از ساعت آمد و رفت خود مطلع می سازند . والدین دانش آموزان نیز می توانند با یک آموزش ساده به سیستم ارزشیابی مدرسه متصل شده ، به این وسیله از وضعیت تحصیلی فرزند خود آگاهی یابند . به طور معمول در این مدرسه روزانه در پایان ساعات کلاسی یک ایمیل ( نامه الکترنیکی ) از طرف مدرسه برای آگاهی والدین از وضع تحصیلی فرزندانشان در آن روز ، به آن ها ارسال می گردد .
از آن جا که پاره ای از فعالیت های مرسوم در مدارس دیگر ، در این مدارس به کمک فناوری اطلاعات کاهش می یابد ، کمیت و کیفیت تعاملات بین دانش آموزان ، معلمان و والدین ارتقا می یابد و در نتیجه هم افزایی یا سینرژی حاصل از تعاملات این سه گروه ، امکان ایجاد شرایط یادگیری بهتر برای دانش آموزان فراهم می گردد .
علاوه بر موارد فوق نکته ای که درباره ی مدارس هوشمند حتما بایستی مورد توجه قرار گیرد این است که در این مدارس فناوری جای افراد و اشخاص را نمی گیرد ، بلکه از آن به عنوان ابزاری در جهت رسیدن به هدف استفاده می گردد ( مویدنیا ، 1384 : 2-4 ) .

2-2-14 ) علل تاسیس مدارس هوشمند

مهمترین علل تاسیس مدارس هوشمند عبارت اند از :

امروزه به علت رشد فناوری های رایانه ای ، سرعت نقل و انتقالات اطلاعاتی و مسئله انفجار دانش ، اطلاعات و دانش به سهولت و سرعت می تواند در اختیار همگان قرار گیرد و دیگر مانند گذشته مدرسه تنها چهارچوبی نیست که معلم بخواهد دانش ، مهارت و ارزش ها را در آن به دانش آموزان منتقل کند ، بلکه چهارچوب های اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و وسائل ارتباط جمعی در شکل پذیری پنداره های دانش آموزان نقشی تعیین کننده دارند . یکی از تبعات این امر بالا رفتن سطح دانش متعارف دانش آموزان است که هماهنگی با دوره های آموزشی را بر هم می زند . در چنین شرایطی استفاده از فناوری های اطلاعاتی و انفورماتیکی در مدارس هوشمند ، امکان به روز کردن اطلاعات علمی معلمان و ارتقای مهارت های تدریس ایشان را فراهم می آئرد ، به طوری که آنها می توانند با بهره گرفتن از امکانات موجود در این مدارس برآورد صحیح تر و دقیق تری از دانشی و مطالب درسی را با دانش متعارف دانش آموزانشان هماهنگ سازند .
از سوی دیگر ، اکثر برنامه های آموزشی در مدارس سنتی ، به صورت معلم محور بوده ، با استعدادها ، توانایی ها ، نیازها و شیوه های یادگیری دانش آموزان که هر یک آهنگ مخصوص خود را دارد ، متناسب نیستند . مدارس هوشمند به سبب برنامه های درسی انعطاف پذیر ، امکان تدریس با شیوه های نو ، داشتن طیف وسیعی از برنامه ها و روش ها آموزشی و محوریت بخشیدن به نقش دانش آموز ، با در نظر گرفتن تفاوت های فردی و توجه بیش تر به نیاز ها ، علایق و استعدادهای دانش آموزان ، می توانند در جهت از بین بردن یا کاهش دادن شکاف آموزشی موثر و مفید باشند .
جامعه اطلاعاتی آینده نیازمند افرادی است که بتوانند فناوری اطلاعات را خلاقانه در جهت رشد و توسعه به بکار برند . در این عصر بی بهره ماندن از دانش ، بینش و مهارت های به روز  ، بیکاری ، نابرابری های اجتماعی در نتیجه پیدایی نارضایتی و تنش می انجامد و بنابراین در این دوره بیش از هر زمان دیگری جوامع انسانی نیازمند توسعه انسانی می باشند . ( مشایج ، 1379 : 162 ) .

2-2-15 ) اهداف مدارس هوشمند

اهداف ، مقاصد مورد انتظار در دوره های زمانی بلند مدت می باشند . اهداف مدارس هوشمند به نحوی تبیین شده اند که در راستای اهداف سازمان بوده و مسیر را برای نیل به این اهداف هموار سازند . همچنین اهداف مدارس هوشمند در راستای چشم انداز مدارس هوشمند تدوین گردیده است تا نیل به این اهداف ، رسیدن به چشم انداز را ممکن تر سازد ( نقشه راه مدارس هوشمند ، 1388 : 7 ) .

مدرسه هوشمند دانش آموز محور است و در آن معلم نقش هدایت گر را دارد. دانش آموز بر منابع موجود در مدرسه یا شبکه های اطلاع رسانی بیرونی نیز دسترسی دارد . و در استفاده از منابع برای درس های خود آزاد است . در واقع دانش آموز در این جا از دو نوع محتوا  استفاده می کند.
محتوای الکترونیکی
محتوایی که معلم خود تولید می کند.
آزادی که به هر دانش آموز داده می شود تا خودش برای دروس محتوای مناسب انتخاب کند در افزایش حس اعتماد به نفس دانش آموزان نقش موثری ایفا می کند.

یکی از منابعی که هر دانش آموز می تواند در آن به جتسجو بپردازد انوع بازی های موجود در سایت های اینترنتی است که هم آموزش است و هم تفریح.

البته در همین جا باید بین بازی های آموزشی و بازی های مهیج و خشن ، خط فاصله ای کشید و هر بازی را در اختیار دانش آموزان قرار نداد.

سایت های اینترنتی مختلفی وجود دارد که در آنها انوع بازی های متنوعی قابل دسترس می باشد . برنامه ریزان درسی می توانند با مراجعه به این سایت ها و بررسی بازی های مطلوب و مرتبط با درس های دانش آموزان ، سایت مورد نظر را انتخاب کنند و بعد نام آنرا به دانش آموزان معرفی کنند و سپس این دانش آموزان هستند که با جستجو در این سایت ها ، خودشان در رابطه با موضوع درس ، محتوای مورد نظر خود را انتخاب می کنند.

در این حالت دانش آموزی که درس علوم را با عنوان موجودات خونخوار مطالعه می کند وقتی با راهنمایی معلم به سایت مراجعه می کند ، در هنگام بازی اینترنتی برای اینکه برنده شود باید تلاش کند تا پشه قهرمان در بازی خون بیشتری بخورد و بزرگ شود تا امتیاز بیشتری بگیرد و برنده شود. در اینجا می توان گفت که دیگر حضور در کلاس درس و خواندن کتاب تنها دلیل یادگیری نیست. بلکه بازی با تمام هیجان و خاطره انگیز بودنش درس علوم می شود . و هنگامی که دانش آموز به مدرسه می آید آنچه را در بازی انجام داده و نتیجه ای را که دیده با زبان خود بیان می کند و به این ترتیب کودک ابتدایی مدرسه  هوشمند دست به انتخاب محتوا می زند ( آذین فر و موسی پور ، 1385 : 5 و 6 ) .

جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :

پایان نامه تاثیر بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات بر توانمند سازی دانش آموزان مدارس هوشمند بابلسر از دید معلمان

2-2-17 ) فرایند تمرین و تکرار در مدرسه هوشمند

در مدرسه هوشمند دو فرایند تمرین و تکرار صورت می گیرد و دیگر مشکل کمبود وقت تقریبا حل می شود چرا که هر دانش آموز با توجه به توانایی های خود روی هر تمرین وقت می گذارد ( آذین فر و موسی پور ، 1385: 6 ) .

2-2-18 ) آزمون در مدرسه هوشمند

گام بعدی در مدرسه هوشمند برگزاری آزمون است . نظام آموزش سنتی در این بخش دچار ضعف های کمی و کیفی است که هر دو ضعف با تمهیدات نظام مدرسه هوشمند به راحتی مرتفع می شوند.

آزمون در مدرسه هوشمند ، اتفاق نادر و پر استرس و اتفاقی در گزینش معلومات و  توانمندی های دانش آموزان نخواهد بود.

در واقع در مدرسه هوشمند ، هر آنچه فرا گرفته می شود بارها در حداقل زمان و با بهترین راندمان می تواند مورد سوال واقع شود و همه نتایج آن برای ارزیابی میزان موفقیت فرایند آموزشی ثبت شود . همچنین در بخش های تمرین و آزمون نیز ، مجموعه دانش آموزان به طور فردی با فرایند آموزش روبرو می شوند . و هر کس مطابق استعداد ، توان و انژری خود پیشرفت می کند و هرگز دانش آموزان پیشرو برای دیگری متوقف نمی شوند ، همانگونه که دانش آموزان عقب تر مانده به دلیل جا ماندن مجبور به عبور سطحی از مطالبی که هنوز به درستی فرا نگرفته اند ، نخواهند شد.

بدیهی است تمام آنچه در مساعدت ابزارها به فرایند آموزش بیان شد ، محدود به فضای مدرسه نمی شود و دانش آموز می تواند تمامی آن را در منزل داشته باشد و از نقل و انتقال دفتر و کتاب به مدرسه و منزل بی نیاز شوند ( آذین فر و موسی پور ، 1385 : 6 ) .

2-2-19 ) راهبردهای توسعه مدارس هوشمند

راهبردها ، مسیرها و راهکارهایی برای رسیدن به اهداف هستند . در صورتی که اهداف را از جنس مقصد به شمار آوریم راهبردها از جنس مسیر رسیدن به مقصد می باشند . در تدوین راهبردها سعی می شود تا با شناسایی نقاط قوت و ضعف مدرسه هوشمند و تعیین فرصت ها و تهدیدهای موجود در زمینه بهره گیری از فناوری اطلاعات ، راهبردها به گونه ای تبیین شوند تا حداکثر استفاده از نقاط قوت و فرصت ها صورت گرفته ، نقاط ضعف برطرف شده و برای رویارویی با تهدیدها چاره اندیشی شود. راهبردهای توسعه مدارس هوشمند در آموزش و پرورش عبارتند از ( نقشه راه مدارس هوشمند ، 1388 : 8 ) :

مستندسازی و به اشتراک گذاردن تجربیات مدارس پایلوت برای سایر مدارس منتخب .

مدارس هوشمند به مدارسی اطلاق می گردد که رایانه برای کلیه دانش آموزان فراهم باشد و این رایانه ها به کمک شبکه مرکزی به یکدیگر متصل شده باشند. علاوه بر شبکه، رایانه ها باید متصل به شبکه بین المللی اینترنت نیز بوده تا امکان دسترسی دانش آموزان به مطالب جدید فراهم گردد. در مدارس هوشمند از آخرین فناوری های روز در زمینه آموزش دانش آموزان و مدیریت مدرسه بهره گیری شده است و کلاس های درس مجهز به امکاناتی نظیر دوربین، نمایشگرهای تلویزیونی، ویدئو پروجکشن، وایت برد الکترونیکی و دیگر ابزارهای کمک آموزشی می باشند. در مدارس هوشمند فضای خاصی به عنوان آزمایشگاه رایانه درنظر گرفته شده و دانش آموزان می توانند علاوه بر اوقات درسی، زمان های فراغت خود را نیز در این مکان به جستجوی مطالب علمی بپردازند . در مدارس هوشمند شبکه بی سیم توسعه پیدا کرده و دانش آموزان می توانند از این طریق و به کمک یک عدد رایانه قابل حمل (لپ تاپ) یا تلفن همراه از امکانات نرم افزاری مدرسه و شبکه اینترنت استفاده نمایند . بنابراین مدارس هوشمند به مدارسی اطلاق می گردد که زیرساخت های لازم برای توسعه فناوری اطلاعات در مدرسه را به اندازه کافی و مناسب توسعه داده باشند و زمینه استفاده از این تجهیزات و امکانات برای کلیه دانش آموزان و معلمان در کلیه مقاطع تحصیلی فراهم شده باشد و کارشناسان و مدیران مدرسه نیز بتوانند به کمک این زیرساخت ها، مدرسه را بهتر اداره کنند.
مولفه های اصلی این رکن از مدل عبارتند از:

وجود تعداد کافی رایانه برای دانش آموزان
وجود تعداد کافی تجهیزات جانبی در مدرسه
اسقرار شبکه محلی در مدرسه
وجود تعداد مورد نیاز پروژکتور برای هر کلاس
وجود سایت رایانه ای مناسب در مدرسه
دسترسی به اینترنت با پهنای باند مناسب
وجود پست الکترونیک برای معلمان و دانش آموزان
وجود سرور مناسب در مدرسه
مناسب بودن مکانیزم های امنیت اطلاعات در مدرسه
وجود امکانات تهویه و خنک کننده مناسب سایت
وجود نرم افزار آنتی ویروس مناسب
استقرار سیستم مدیریت کاربران در مدرسه
میز و صندلی های استاندارد رایانه ( نقشه راه مدارس هوشمند ، 1388 : 20 و 21 )
جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :

پایان نامه تاثیر بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات بر توانمند سازی دانش آموزان مدارس هوشمند بابلسر از دید معلمان

2-2-21 ) ساختار اجرایی مدارس هوشمند

در مدارس هوشمند، مدیر مدرسه، معلمین، دانش آموزان و اولیای دانش آموزان باید مهارت های جدیدی را فرا گرفته و نقش های جدیدی را ایفا نمایند. در این جا وظایف و مسئولیت هر یک از افراد مرتبط با مدرسه هوشمند بیان شده است.

2-2-21-1 ) شرح وظایف مدیر مدرسه هوشمند

هدف گذاری و برنامه ریزی برای هوشمندسازی مدرسه .
تعیین امکانات و تجهیزات مورد نیاز مدرسه برای هوشمند شدن .
هماهنگی و تعامل با منطقه برای پیشبرد امور مدرسه هوشمند .
ارتباط

مستمر با کارشناس فناوری اطلاعات منطقه و کارشناسان و مدیران مدرسه هوشمند سازمان برای اطلاع از برنامه های سازمان در حوزه هوشمندسازی مدارس .
رایزنی برای تجهیز مدرسه به امکانات و تجهیزات مورد نیاز از منابع مختلف .
تشویق معلمین مدرسه به مشارکت فعال در هوشمندسازی مدرسه .
تشویق دانش آموزان و اولیاء برای حضور فعال و پیگیری امور مدرسه هوشمند .
شناسایی مشکلات موجود در مسیر هوشمندسازی مدرسه و برنامه ریزی و تعامل برای رفع آنها .
برنامه ریزی برای برگزاری کلاس های آموزشی رایانه معلمین و دانش آموزان .
ارتباط مستمر با اولیای دانش آموزان و تعامل با آنها در خصوص امور آموزشی و تربیتی دانش آموزان به صورت الکترونیکی ( نقشه راه مدارس هوشمند ، 1388 : 84 ) .
 

2-2-21-2 ) شرح وظایف کارشناسان فناوری اطلاعات در مدرسه هوشمند

پشتیبانی ، شناسایی و رفع عیب، بروز رسانی و نصب و استقرار سخت افزاری و نرم افزاری مدارس هوشمند .
راه اندازی ، تنظیم و مدیریت شبکه محلی در مدارس هوشمند  .
تنظیم ، برقراری ارتباط و مدیریت دسترسی مدارس هوشمند به اینترنت .
تنظیم سیاست های امنیتی در مدرسه هوشمند براساس دستورالعمل ها و سیاست های سازمان ، منطقه و مدرسه و مدیریت امنیت اطلاعات در سطح مدرسه با بهره گرفتن از مکانیزم های کنترل دسترسی ، محافظت از منابع اطلاعاتی مدرسه، نصب و بروز رسانی آنتی ویروس .

تقویت مهارت های کار با رایانه و اینترنت از طریق شرکت در کلاس های ضمن خدمت ، استفاده از خودآموزها و تمرین های شخصی .
شناسایی محتوای الکترونیکی مناسب و منطبق با طرح و برنامه درسی و بکارگیری آنها در فرآیند یاددهی – یادگیری .
تولید محتوای الکترونیکی مورد نیاز در صورت ضرورت با بهره گرفتن از ابزارهای عمومی .
شناسایی مهارت های دانش آموزان و تقویت مهارت های کار با رایانه آنها .
تشویق دانش آموزان به تقویت مهارت های پایه از جمله تایپ سریع و زبان انگلیسی .
جستجو و یافتن محتوای الکترونیکی مناسب بر روی شبکه اینترنت .
برنامه ریزی برای استفاده از محتوای الکترونیکی در برنامه درسی .
طراحی آزمون های الکترونیکی و سنجش مهارت ها و آموخته های دانش آموزان با بهره گرفتن از این آزمون ها .
برقراری ارتباط الکترونیکی با اولیای دانش آموزان و پیگیری امور آموزشی و تربیتی آنها .
برقراری ارتباط الکترونیکی با سایر معلمین در سایر مدارس برای انتقال تجربیات و تبادل محتوای الکترونیکی .
همکاری با تیم حرفه ای تولید محتوا برای مفاد برنامه درسی و مفاهیم کلیدی درس .
ارائه خلاقیت در روش تدریس با بهره گرفتن از نرم افزارهای کمک آموزشی و محتوای الکترونیکی مناسب .
همکاری با مسئولین مدرسه برای شناسایی نیازهای تجهیزاتی، سخت افزاری، نرم افزاری و اجرایی مدرسه هوشمند و رفع این نیازها .
حضور فعال بر روی پورتال مدرسه و سیستم مدیریت یادگیری برای مدیریت فرآیند یادگیری دانش آموزان به صورت غیر حضوری بر روی وب .
ارتباط مستمر و پایدار الکترونیکی با دانش آموزان برای رفع اشکال ، تعمیق یافته ها و هدایت و استمرار فرآیند یاددهی یادگیری به صورت مجازی ( نقشه راه مدارس هوشمند ، 1388 : 86 ) .
 

2-2-21-4 ) شرح وظایف دانش آموزان مدرسه هوشمند

تقویت مهارت و توانمندی های کار با رایانه و اینترنت خصوصا تایپ سریع .
تقویت مهارت های زبان انگلیسی خصوصا درک مطلب .
همراهی با معلمان در خصوص استفاده از محتوای الکترونیکی برای تعمیق یادگیری .
اهتمام به تقویت قوه خلاقیت ، تفکر ، حل مساله و همچنین اشتیاق به فعالیت های گروهی .
اهتمام به یادگیری تجربی و یادگیری گروهی در راستای تعمیق مطالب درسی .
اختصاص وقت مناسب برای بهره گیری از محتوای الکترونیکی، نرم افزارهای آموزشی و جستجوی هدفمند برای فهم بهتر محتوای درسی .
اولویت دادن به یادگیری بهتر با درک عمیق تر مفاهیم به جای حفظ کردن محتوای درسی ( نقشه راه مدارس هوشمند ، 1388 : 87 ) .
جزییات بیشتر درباره این

پایان نامه :

پایان نامه تاثیر بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات بر توانمند سازی دانش آموزان مدارس هوشمند بابلسر از دید معلمان

تا به حال هیچ فرآیند تولیدی اختراع و انجام نشده است، که به کار انسانی نیازمند نباشد. بنابر این هیچ تولیدی بدون مشارکت انسان صورت نمی گیرد. نقش منابع انسانی از کار بدنی به پیشرفته ترین مرحله رسیده است، یعنی انسان بیشتر فکر کند و ماشین کار کند.

صنعت ساخت و ساز شهری در ایران یکی از بخش های صنعت ساخت محسوب می شود که در دهه های اخیر رشد بسیار چشمگیری داشته است، که این رشد در سال های پس از انقلاب بیشتر خود را نشان داده است. این روند نشان می دهد که متخصصان و مهندسین کشورمان به پیشرفت های قابل توجهی در این صنعت دست یافته اند و کارفرمایان، مهندسین مشاور و نیز پیمانکاران توانسته اند به تجربیات خوبی در این زمینه دست پیدا کنند.

گرچه گفته می شود هر پروژه ساخت و سازی دارای ویژگی های منحصر به فردی از نظر موقعیت محلی، طراحی و اجرا می باشد، اما بسیاری از عوامل موثر بر بهره وری ساخت در همه
پروژه ها یکسان است، که البته ممکن است میزان تاثیر آنها در هر پروژه ای متفاوت باشد. بنابراین نکته ای که نباید از آن غافل شد استفاده از تجربیات گذشته در پروژه های آتی است.

جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :

پایان نامه بهره وری منابع انسانی در فاز اجرایی چرخه حیات پروژه های ساخت و ساز شهری

در این تحقیق با موضوع ” بهره وری منابع انسانی در فاز اجرایی چرخه حیات پروژه های ساخت و ساز شهری” ، همان طور که از عنوان تحقیق نیز مشخص است، فقط عامل منابع انسانی مورد بررسی قرار گرفته است تا براساس تجربیات پروژه های گذشته فاکتورهای موثر بر این عامل در بهره وری ساخت و ساز شهری شناسائی، طبقه بندی و اولویت دهی شده و با در نظر گرفتن راهکارهایی برای کاهش اثرات منفی این فاکتورها قدمی در جهت بهبود بهره وری در صنعت ساخت و ساز شهری و در نتیجه رشد این صنعت در کشور در برداشته شود.

بیان مسأله
در اهمیت منابع انسانی همین بس که گفته اند:” امروزه سرمایه اصلی پروژه های عمرانی منابع انسانی است.” برای دست یابی به اهداف پروژه و رسیدن به بهره وری معقول در پروژه ها لازم است که عوامل بهره ور در منابع انسانی شناسایی و مورد تحلیل و بررسی قرار گیرند. از آنجا که بررسی عملکرد و یافتن عوامل موثر بر بهره وری در پروژه ها امری مهم و ضروری است، پس بهتر است این وظیفه بر عهده مدیران عمرانی که همان مدیران پروژه هستند، قرار گیرد.

در این تحقیق به بررسی عوامل تاثیر گذار بر بهره وری منابع انسانی در صنعت ساخت و ساز شهری پرداخته می شود. با توجه به اهمیتی که منابع در پروژه های عمرانی دارند، منابع انسانی نسبت به سایر منابع همچون زمان، هزینه، مواد و مصالح کمتر مورد بررسی قرار گرفته است و یا اگر بررسی شده با سرعت و به صورت مختصر بوده است. در مورد صنعت ساخت نیز، اهمیت منابع انسانی کمتر از سایر صنایع نمی باشد.

از آنجایی که کشور ایران جزء کشورهای در حال توسعه است و نیروی کار فراوان هم در آن وجود دارد،

پس لازم است که تامل بیشتری بر حوزه مدیریت منابع انسانی انجام شود. اثرات مثبت و منفی که منابع انسانی بر سایر منابع و بهره وری پروژه می گذارد در موقعیت پروژه نقش مهمی دارد، که اغلب از دید مسئولین و مدیران پروژه ها نادیده گرفته می شود .

در این راستا با ایجاد ارتباطی بین رشته های مدیریت و عمران علم جدیدی حاصل شده است که مهندسی مدیریت ساخت نامیده می شود، که یکی از محدوده های وظایف این مدیریت، مدیریت منابع انسانی در پروژه های عمرانی است.

اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
در دنیای پر رقابت امروز بهره وری یکی از مولفه های اساسی و مهم برای تضمین موفقیت و سودآوری یک صنعت یا یک پروژه می باشد. بهره وری را می توان مستقیماً به میزان کاهش هزینه و یا افزایش سود آوری نسبت داد. از آنجا که همه پروژه ها ضمن حفظ کیفیت، کاهش هزینه ها و زمان اجرا مورد نظر می باشد، لذا با بهبود بهره وری می توان میزان سود آوری پروژه را تضمین کرد. علی رغم اهمیت بهره وری در پروژه ها، مفهوم آن با توجه به جهانی شدن و رقابت های فشرده در دهه های اخیر بیشتر مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. این در حالی است که ما سود پروژه های خود را از تکنیک های اثبات شده مدیریت انتظار داریم.  (Neumann et al 2003)

اما کارفرمایان، مهندسین مشاور و پیمانکاران به طور مناسب و کاملاً سیستماتیک با بهره وری آشنایی نداشته و از تاثیر آن بر پروژه ارزیابی درستی ندارند.

از آنجا که بهبود بهره وری مساوی سود بیشتر می باشد (Honna & Heal  1994,21) . پس حتی با اندک بهبودی که بهره وری در صنعت ساخت و ساز شهری ایجاد می کند، می توان صرفه جویی قابل توجهی در هزینه و زمان رغم زد که این مسئله اهمیت تحقیق را می افزاید.

ذکر این مسئله هم قابل تامل است که کشور ایران در خط زلزله هیمالیا قرار دارد وگسل های فراوانی در اکثر نقاط کشور وجود دارد و بیش از 130 زلزله در کشور در قرن گذشته با قدرت بالا به وقوع پیوسته است و حدود 25 زلزله بزرگ که بیش از 200,000 کشته برجا گذاشته و بسیاری از
شهر ها و هزاران روستا را ویران کرده است و زیان های اقتصادی زیادی نیز در بر داشته است. دلیل این همه ویرانی آسیب پذیری بناها بوده است. Tabassi  2008))

عوامل متعددی می توان برای علت ویرانی این بناها بیان کرد، از جمله طراحی ضعیف و یا استاندارد نبودن مصالح، ولی می توان به جرات می توان گفت، که بسیاری از این بناها، هم طراحی دقیق و مناسبی داشته اند و هم مصالح استانداردی در آنها به کار رفته بود. پس با این توصیفات می توان علت جدیدی برای این ویرانی ها بیان کرد به عنوان “کیفیت پایین در نظارت و اجرای ضعیف ساخت و سازها ” که عامل اصلی آن منابع انسانی است.

بهره وری یکی از موضوعات بسیار مهم در پروژه های ساخت بوده و ضامن کاهش هزینه ها و استفاده مطلوب از منابع موجود است. همچنان که برنامه ریزی های قبل از شروع پروژه تأثیر قابل توجهی بر روی عملکرد پروژه ها دارد، بهبود بهره وری نیز می تواند تا 30% در هزینه پروژه تأثیر گذارد.( Jiukun Dai  2009,135)

اهداف تحقیق
هدف از این تحقیق نگاهی جامع (شناسایی و رتبه بندی) کلیه عوامل موثر بر بهره وری در صنعت ساخت و ساز شهری است. بهبود بهره وری در ساخت و سازها منجربه افزایش کارایی و بازدهی در پروژه ها و همچنین کسب منافع قابل توجهی از نظر زمانی و مالی خواهد شد. با انجام این تحقیق امید است تا گامی در جهت توسعه و بهبود صنعت ساخت و ساز شهری برداشته شود تا شاهد بالا رفتن کیفیت بناها در برابر زلزله و سایر بلاهای طبیعی باشیم.

از این رو می توان اهداف این تحقیق را تفکیک کرد :

بررسی میزان آگاهی مدیران پروژه ها، پیمانکاران ،کارفرمایان و مشاوران فعال، در زمینه
بهره وری منابع انسانی.
تحلیل عوامل در ایجاد افزایش بهره وری منابع انسانی.
دستیابی و استخراج فهرستی از متداول ترین معیارهای بهره وری منابع انسانی.
تعیین کلیدی ترین و مهمترین عوامل موثر در بهره وری منابع انسانی.
بررسی عوامل بر اساس یک رویکرد نوین(فاز اجرایی چرخه حیات پروژه).
دسته بندی عوامل بر اساس استاندارد 1PMBOK 2012 در قالب دسته بندی 4 گانه.
ارائه مدل 2N.HR جهت مقایسه عدد بهره وری منابع انسانی در شرکت های پیمانکاری.
ارائه مدل 3P.Sجهت مقایسه وضعیت بهره وری منابع انسانی درشرکت های پیمانکاری.جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق
در مطالعات قبلی در این زمینه، بیشتر به شناسایی عوامل پرداخته شده است و کمتر به میزان تاثیر این عوامل بر پروژه پرداخته شده است و یا حتی می توان گفت که فقط به تحلیل موارد بسنده کرده اند.

تا به حال بهره وری منابع انسانی در قالب و یا با رویکردی تحت عنوان فاز اجرایی چرخه حیات بر اساس دسته بندی 4 گانه در استاندارد PMBOK 2012، برای پروژه ها مورد تحلیل و بررسی قرار نگرفته است. پس بر اساس این رویکرد نوین می توان بهره وری منابع انسانی را شناسایی و مورد تحلیل
قرار داد.

در پایان هم بر اساس خروجی ها و نتایج حاصل از این رویکرد نوین می توان عوامل شناسایی شده را در قالب مدل های مذکور ارائه کرد.

Project Management Body Of Knowledge
productivity Numbers human resources
human resources productivity Status
 

سؤالات تحقیق
بهره وری چیست ؟
بهره وری چه اهمیتی در پیشرفت پروژه دارد ؟
اولویت بندی این معیارها را چگونه تعیین و بررسی می کنند؟
مدیران پروژه ها بخشی را به عنوان مدیریت منابع انسانی در پروژه خود دارند؟فرضیه‏های تحقیق
از میان منابع مختلفی که بر بهره وری در صنعت ساخت و ساز شهری موثر است، با توجه به اهمیت بالا و محدودیت های زمانی و حجمی تحقیق، فقط به مطالعه بهره وری منابع انسانی پرداخته شده است.

بررسی میزان تاثیر هر یک از عوامل موثر در بهره وری منابع انسانی.
تفاوت انتخاب عوامل و میزان تاثیر هر یک از آنها از دیدگاه کارفرما، مشاور و پیمانکار.
بر اساس مطالعاتی که در گذشته انجام گرفته است عوامل بسیاری بر بهره وری تاثیر گذار هستند و رویکردهای مختلفی برای طبقه بندی این عوامل وجود دارد. بر طبق یکی از این روش ها، عوامل موثر بهره وری ساخت به سه گروه زیر طبقه بندی می شوند  (Adrian 1987):

عوامل مختص به خود صنعت مانند دولتی بودن کارفرما و ضعف قوانین و مقررات پیمان که بعضاً به عنوان عوامل خارجی نیز به شمار می آیند.
عوامل وابسته به منابع انسانی و ماشین آلات مانند انگیزه، مهارت و آموزش منابع انسانی و خرابی ماشین آلات.
عوامل موثر به مدیریت مانند ضعف در طراحی و نظارت بر اجرا.محدودیت های تحقیق
مهم ترین محدودیت های تحقیق در زمینه عوامل موثر بر بهره وری در صنعت ساخت و ساز شهری، در زمینه مطالعات گذشته که به صورت کتابخانه ای صورت گرفت. متاسفانه تحقیقات بسیار کمی انجام شده بود و حتی به جرأت می توان گفت که اندک تحقیقات انجام شده به صورت ناقص بوده است. تحقیقاتی هم که بر روی سایر صنایع ساخت صورت گرفته عوامل و حتی دسته بندی عوامل هم اکثراً به صورت کاملاٌ بی نظم بررسی شده است.

از عوامل دیگری هم که می توان به طور خلاصه اشاره کرد عبارتند از:

محدودیت های سوابق مطالعاتی و پژوهشی مدون و در دسترس داخلی.
محدودیت کسب اطلاعات از شرکت های حرفه ای خارجی.
بی میلی و حتی مخالفت مدیران و مسئولین پروژه ها با ارائه اطلاعات و محرمانه پنداری عوامل.
عدم تحویل به موقع پرسشنامه ها از طرف مسئولین.بهره وران تحقیق
کارفرمایان
مشاوران
پیمانکاران
مدیران پروژه ها
سرپرستان کارگاه
شهرداریها.تعریف واژه‏ها
در این قسمت برخی از واژه هایی که دارای کاربرد بیشتری در این تحقیق هستند توضیح داده
می شود:

پروژه
پروژه یک تلاش موقتی است که در راستای ایجاد یک محصول، خدمت یا نتیجه منحصر به فرد انجام شود. طبیعت موقتی پروژه ها بیانگر یک پایان و شروع مشخص است. پایان، زمانی حاصل
می شود که اهداف پروژه به دست آمده باشند یا اینکه پروژه به علت آنکه اهدافش نباید یا نمی توانند برآورد شوند، فسخ می گردد و یا اینکه نیازی به حیات بیشتر پروژه، احساس نشود. موقتی بودن، لزوماً به معنای کوتاه بودن دوره زمانی نیست.