مدل دوم به توصیف مدل یادگیری یک درس توسط دانشجو می‌پردازد که مبتنی بر سه مرحله، آگاه شدن، پردازش و محصول است. بنابراین به مدل سه مرحله‌ای معروف شده است محققان رویکردهای یادگیری دانشجویان بر این عقیده‌اند که یادگیری مبتنی بر زمینه یادگیری است و فرایندی از پایین به بالا (از جزء به کل) دارد. مدل‌های سبک یادگیری شناختی مورد استفاده طرفداران فرنهام مبتنی بر افراد هستند، در حالی که طرفداران مدل سه مرحله‌ای و رویکرد‌های یادگیری دانشجویان بر این باورند که مدل‌هایشان مبتنی بر نظریه‌های منطقی تبیین کننده چگونگی رخدادهای یادگیری در یک موقعیت آموزشی (برای نمونه کلاس درس یا یک همایش) است.
۲-۱-۲-۲-۳- تئوری یادگیری اجتماعی
نظریه‌پردازان یادگیری اجتماعی تاکید دارند که رفتار شخص (فرایند‌های شناختی) عوامل محیطی، عوامل دو طرفه هستند این امر رابطه‌ی پویایی را شرح می‌دهد که در آن شخص نه به طور مکانیکی و نه به طیب خاطر، نسبت به نیروهای محیطی واکنش می‌دهد. در نظریه یادگیری اجتماعی هم‌چنان که افراد بر محیط خودشان اثر می‌گذارند، محیط هم به نوبه خود بر چگونگی اندیشیدن و رفتار آنان اثر می‌گذارد تاثیر دو طرفه رفتار آدمی فرایندهای شناختی (شخص) و محیط اجتماعی، جزء جدا نشدنی این معادله پیچیده است. گاهی رفتار آدمی غلبه می یابد و گاهی محیط و در این میان، آدمیان ادراک کرده، به داوری نشسته و نوعی خود کنترلی را در خود ایجاد می کنند (پور سعید،۱۳۸۸).

۲-۱-۲-۲-۴- تئوری یادگیری مشارکتی
یادگیری مشارکتی فراگیران را به قبول مسئولیت در آموزش خود ترغیب می‌کند شالوده و بنیان این رویکرد توسط هوارد ایتون[۲] نهاده شده است او در این باره می‌گوید: شما فرصتی را برای آموختن یافته‌اید این مانند یک زندان یا سرگرمی بی‌فایده اجتماعی نیست یک کار واقعی است کاری که مسئولیت را به دو صورت منتقل می‌کند اولا شما مسئول یادگیری خودتان هستید و ثانیا در یادگیری همکلاسی‌هایتان مسئولیت مشابه دارید (خان محمدی و رنجبری،۱۳۸۹).

جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :

دانلود پایان نامه ارشد:تاثیر شبکه اجتماعی وایبر بر عملکرد تحصیلی

۲-۱-۲-۲-۵- رویکردهای شناختی – اجتماعی به انگیزش و نظریه اهداف پیشرفت
یکی از مهم ترین چارچوب های نظری در دو دهه اخیر پیامدهای تحصیلی دانش آموزان را مورد توجه قرار داده است رویکردهای شناختی – اجتماعی به انگیزش و نظریه اهداف پیشرفت است (الیوت ۱۹۹۹؛ پینتریچ، ۱۹۹۴) اهداف پیشرفت معرف دستگاه معنایی جامع از موقعیت‌ها یا بافت‌هایی است که پیامدهایی شناختی، عاطفی و رفتاری دارد (ایمز ۱۹۹۲؛ دویک و لاگیت، ۱۹۸۸؛ کاپلان و ماهر، ۱۹۹۹) و دانش آموزان برای تفسیر اعمال خود از آن‌ها استفاده می‌کنند در نظریه اهداف پیشرفت بر عوامل شخصی (ادراک، ارزش و عواطف) و موقعیتی به

عنوان عواملی موثر بر انگیزش تحصیلی تاکید می‌شود (میس، بلومن فلد و هویل ۱۹۸۸) اهداف پیشرفت با توجه به نقش توانایی و مهارت به دو دسته تقسیم بندی می شوند: اهداف تبحری (اهداف تکلیف مدار و اهداف یادگیری) برای نشان دادن بهبود شایستگی یادگیری و تسلط بر تکلیف و اهداف عملکردی (معطوف به خود و توانایی نسبی) برای نشان دادن شایستگی و رقابت با دیگران (الیوت، مک گریگور، گیبل ۱۹۹۹)

رضایت از زندگی است ( صالحی، ۱۳۸۰) که بر میزان سلامت روانی، میزان رضایت از زندگی و حتی بر میزان درآمد، موفقیت تحصیلی و رضایت از شغل زوجین تأثیر می‫گذارد. از سویی ناسازگاری در روابط زوجین موجب اختلال در روابط اجتماعی گرایش به انحرافات اجتماعی و افول ارزش های فرهنگی بین زن و شوهرها می شود(جنیدی و همکاران ، ۱۳۸۷). خسروی در سال ۱۳۸۰ نشان دادکه بین نمره کلی اختلالات روانی با رضایت زناشویی، رضایت از زندگی به طور کلی و امیدواری نسبت به آینده زندگی زناشویی همبستگی منفی ومعنی داری وجود دارد( خسروی، ۱۳۸۰؛ جنیدی و همکاران، ۱۳۸۷).یکی از مواردی که احتمالا بر خشنودی زنان موثر است هوش معنوی است این هوش برخلاف هوش عقلانی که کامپیوترها هم از آن بهره مندند و نیز هوش عاطفی که در برخی از پستانداران رده بالا دیده می‫شود، خاص انسان است. زوهار و مارشال هوش معنوی را یک بعد جدید از هوش انسانی معرفی کردند و به نظر آنها هوش نهایی است و برای حل مسائل مفهومی و ارزشی استفاده می شود. تحقیقات نشان می‌دهند که باورهای مذهبی، آیین‌ها و تعهدات، با نتایج مثبت مانند بهبود کیفیت زندگی بهتر، بهزیستی، سلامت جسمی ‌و روانی، رضایت زناشویی و زندگی پایدار و عملکرد کارایی مثبت مرتبط هستند (سایبولد هیل، ۲۰۰۱). اعتقادات دینی و تقیدات مذهبی، بر تمامی ‌ابعاد زندگی انسان و از جمله روابط خانوادگی تأثیرگذار است. رضایت زناشویی، یکی از مهم‌ترین تعیین‌کننده‌های عملکرد سالم نهاد خانواده است (گریف، ۲۰۰۰). الیس رضامندی زناشویی را حاصل مبادله رفتارهای پاداش‌‌بخش می‌داند. ‌این نظریه‌پرداز، رضایت زناشویی را زمانی لذت تجربه‌شده توسط زن یا شوهر می‌داند که همه جنبه‌های ازدواجشان را در نظر گرفته باشند. رضایت در ‌این دیدگاه، یک متغیر نگرشی است که از خصوصیات فردی زن و شوهر محسوب می‌شود (صالحی فدری، ۱۳۷۸). کسی که ازدواج می‌کند انتظار دارد  که زندگی او با خوشبختی و رضایت همراه باشد و از هر لحظه زندگی خود لذت ببرد. از این‌رو، آنچه از خود ازدواج مهم‌تر است، موفقیت در ازدواج و رضا‌مندی در بین زوجین است. رضامندی زناشویی وضعیتی است که در آن زن و شوهر از ازدواج با یکدیگر و با هم بودن احساس شادمانی و رضایت دارند.رضایت زناشویی فرآیندی است که در طول زندگی زوجین به وجود می‌آید؛ و لازمه آن، انطباق سلیقه‌ها، شناخت ویژگی‌های شخصیتی، ایجاد قواعد رفتاری و شکل‌گیری الگو‌های مراوده‌ای است.  زوجین دارای رضا‌مندی و سازگار در حیطه‌های مختلف زندگی، با همدیگر توافق دارند. ‌این‌ زن و شوهر‌ها از نوع و سطح روابط کلامی ‌و غیرکلامی‌خود راضی‌اند، روابط جنسی‌ را لذت‌بخش و ارضاکننده‌ می‌دانند، پایبندی‌های مذهبی مشترکی دارند، مسائل مالی‌خود را به خوبی برنامه‌ریزی و مدیریت می‌کنند، در تعارض و اختلاف نظرها، مصلحت زندگی و خانواده را بر مصلحت خود ترجیح داده و از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردارند، از نوع و کیفیت گذران اوقات فراغت و رفت و آمد با اقوام و دوستان رضایت دارند و نهایتاً، در تعداد و نوع تربیت فرزندان با هم اشتراک نظر دارند. رضایت زناشوئی یکی از عوامل موثر در ثبات و پایائی خانواده ها و در عین حال بهداشت روانی همسران و فرزندان است. در روابط زناشوئی عوامل متعددی باعث رضایت همسران از یکدیگر می شود:
شاملو مهمترین عوامل موفقیت در زندگی زناشوئی را رشد عاطفی و فکری , تشابه علائق و طرز تفکر , تشابه مذهبی , تشابه تحصیلی و طبقاتی, و تشابه طرز تفکر نسبت به امور جنسی, تشابه علایق در زندگی و سرعت عمل در کارها و بالاخره رابطه با خانواده زن و شوهر می داند(مید،۲۰۰۵).

سلامت فیزیکی و عاطفی و بهداشت روانی افراد در جامعه در گرو سلامت روابط زناشویی و تداوم و بقای ازدواج می باشد. رضایت یک فرد از زندگی زناشوئی به منزله رضایت وی از خانواده محسوب می شود ورضایت از خانواده به مفهوم رضایت از زندگی بوده ودر نتیجه تسهیل در امررشد و تعالی و پیشرفت مادی و معنوی جامعه خواهد شد. بنابراین با توجه به اهمیتی که روان شناسان , جامعه شناسان و حتی همه مذاهب به خانواده و ارتباط زناشویی موثر می دهند و اینکه تشکیل خانواده جایگاهی برای نارضایتی نیست این سوال به ذهن می رسد که چرا زوجین دچار نارضایتی می شوند به چه علل و عواملی می تواند بر رضایت مندی آن تاثیر گذارد؟ عوامل مختلفی بر رضایتمندی زناشویی و شادکامی زناشویی اثر میگذارد.

جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :

پایان نامه ارشد:نقش پیش بینی کنندگی انعطاف پذیری شناختی و هوش معنوی در خوشنودی زناشوی در دانشجویان 

نگرش مذهبی می‌تواند در ارتباط زناشویی مؤثر باشد؛ زیرا مذهب شامل رهنمودهایی برای زندگی و ارائه‌دهنده سامانه باورها و ارزش‌هاست که ‌این ویژگی‌ها می‌توانند زندگی زناشویی را متأثر کنند (هانلر جنکز،۲۰۰۵).

هوش معنوی زمینه تمام آن چیزهایی است که ما به آنها اعتقاد و باور داریم. سوال های جدی در مورد اینکه از کجا آمده‫ایم، به کجا می‫رویم و هدف اصلی زندگی چیست، از نمودهای هوش معنوی است. این هوش برای کارکرد اثربخش هوش عقلانی و هوش عاطفی ضرورت دارد. در واقع هوش عقلانی دروازه ورود فرد برای کسب موفقیت در رشته تحصیلی مورد علاقه اش است، اما آنچه او را در زمره بهترین ها در شغل و حرفه او قرار می دهد، هوش عاطفی است. بهره مندی از حداقل هوش عاطفی آغاز راه سفر به سوی معنویت، خودآگاهی و هوش معنوی است که خود موجب تقویت هوش عاطفی می‫شود.

از طرف دیگر هوش عاطفی نیز می تواند در رشد و ارتقای هوش معنوی موثر باشد. دو هوش عاطفی و هوش معنوی تاثیری مستقیم و مثبت بر یکدیگر دارند. رشد و توسعه هر یک باعث پرورش و توسعه دیگری می‫شود. هوش معنوی به عنوانی یکی از مفاهیم جدید هوش ، در بردارنده نوعی سازگاری و رفتار حل مساله است که بالاترین سطوح رشد را در حیطه های مختلف شناختی ، ا خلاقی ، هیجانی ، بین فردی و …. شامل می شود و فرد  را در جهت هماهنگی با پدیده های اطراف و دستیابی به یکپارچگی درونی و بیرونی یاری می نماید، همچنین برخی از تحقیقات نشان داده است هوش معنوی با انعطاف پذیری شناختی رابطه دارد. زارع و همکاران (۱۳۹۰) در پژوهش خود نشان دادند بین پنج عامل شخصیت انعطاف پذیری شناختی نیز با هوش معنوی رابطه معنی داری وجود دارد همچنین انعطاف پذیری با برونگرایی رابطه ی  مثبت قوی دارد، زیرا افراد برونگرا راحتتر با دیگران ارتباط برقرار می‫کنند و در جستجوی روابط اجتماعی بیشتر می‫باشند(فرهودیان، ۱۳۸۴). انعطاف پذیری برای یک زندگی سالم خانوادگی و اجتماعی نیز بسیار حیاتی می باشد. برای اینکه، ظرفیت تعبیه کردن، تغییر روش ها و دیدگاه ها،انطباق با موقعیت ها و شرایط جدید،را در بر می گیرد. انعطاف پذیری اغلب در تعاملات اجتماعی و عضویت در انجمن ها و مراکز کاربرد دارد. یک کودک در مواقعی به مقابله با نا امیدی، تغییر انتظارات به دلیل تغییرات و شرایط غیر منتظره در روال عادی زندگی،  نیاز دارد، در این شرایط او از مهارت انعطاف پذیری استفاده خواهد کرد. حال در این پژوهش مساله اساسی این است که آیا بین انعطاف‫پذیری شناختی و هوش معنوی با خشنودی زناشویی رابطه وجود دارد ؟ و آیا این متغیرها می توانند  پیش بینی کننده مناسبی برای خشنودی زناشویی باشند؟

[۱] Seybold Hill, 2001, p. 22

[۲] Greef, 2000, p. 951

ازدواج پیمانی مقدس است و از طریق آن خانواده تشکیل می­گردد. ازدواج خوب و مناسب یکی از عوامل محافظت کننده در برابر فشارها و اختلالات روانی است (لارسون و هولمن، ۱۹۹۴). سلامت فیزیکی، عاطفی و بهداشت روانی افراد در گرو سلامت روابط زناشویی و تداوم و بقای ازدواج است. رضایت یک فرد از زندگی زناشویی به منزله رضایت وی از خانواده محسوب می­شود و رضایت از خانواده به معنای رضایت از زندگی  و   تسهیل  رشد، تعالی و پیشرفت مادی و معنوی جامعه است (کارول، نپ، ۲۰۰۵). با توجه به این که خانواده اولین واحد اجتماعی است که انسان در آن عضو می­شود و جامعه­ای سالم است که خانواده در آن سالم باشد پس لازم است به عواملی که در سلامت آن نقش برجسته­ای دارد توجه کرد.  خانواده با ازدواج دو فرد مرد و زن پایه­ریزی می­شود و دوام آن بستگی به رضایت­مندی دو طرف دارد . رضایت زناشوئی حالتی در ازدواج است که بوسیله ادراک درون فردی (واکنش تجربه شده درونی) یا یک ادراک بین شخصی (سازش بین انتظارات یکی و رفتار دیگری) تعیین می­شود. رضایت زناشوئی در قالب رضایت­مندی از فرصت­های تصمیم ­گیری، درآمد، اعتقادات، سبک زندگی، رابطه جنسی یا دوستان بیان می­شود (لارسون، هولمن، ۱۹۹۴). رضایت­مندی یک متغیر نگرشی و یک خصوصیت بین فردی زن و شوهر است. تداوم پیوند زناشوئی بستگی به این دارد که طرفین چگونه  این پیوند را تعریف کنند و آیا  این پیوند  با شادی و شادکامی همراه باشد.  شادکامی را می­توان فراوانی و درجه عاطفه مثبت یا احساس خوشی و رضایت در طول یک دوره و نداشتن احساس منفی تعریف کرد.
در ارتباط با انعطاف پذیری شناختی پژوهش های زیادی صورت گرفته است و در خصوص تعریف آن در حال حاضر اتفاق نظری وجود ندارد (یانگ و وینبرگر، ۲۰۱۲).  به طور کلی توانایی تغییر آمایه های شناختی به منظور سازگاری با محرک های در حال تغییر محیطی یکی از تعاریف مهم انعطاف پذیری شناختی است(کاشمن، ۲۰۱۰). بعضی پژوهشگران انعطاف پذیری شناختی را میزان ارزیابی فرد در مورد قابل کنترل بودن شرایط تعریف کرده اند که این ارزیابی در موقعیت های مختلف تغییر می کند( اسپیرو،۲۰۰۵؛ به نقل از واتری، ۲۰۱۳).

در تعریف دیگری انعطاف پذیری شناختی را نحوه تفکر فرد در موقعیت های چالش انگیز زندگی تعریف شده است، یعنی فرد قادر باشد همپای تغییرات و چالش های زندگی، در نحوه تفکر خود انعطاف پذیر باشد و بتواند تفکر خود را برای سازگاری با چالش ها و موقعیت های جدید تغییر دهد(پریس، ۲۰۰۹). یکی از متغیرهایی که با انعطاف پذیری شناختی همبستگی دارد، انعطاف پذیری است که انعطاف پذیری شناختی را به عنوان یکی از پنج عامل حمایتی انعطاف پذیری مطرح شده است (بروکس، ۲۰۱۰).

جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :

پایان نامه ارشد:نقش پیش بینی کنندگی انعطاف پذیری شناختی و هوش معنوی در خوشنودی زناشوی در دانشجویان 

نتایج پژوهش های تاور(۲۰۱۱) نشان داده است که آموزش گروهی انعطاف پذیری ، انعطاف پذیری شناختی را به طور معنی داری بهبود می بخشد. افرادی که توانایی تفکر انعطاف پذیر دارند، از توجیهات جایگزین استفاده می کنند و به صورت مثبت چارچوب فکری خود را بازسازی می کنند و موقعیت های چالش انگیز یا رویدادهای استرس زا را می پذیرند و نسبت به افرادی که انعطاف پذیر نیستند، از نظر روانشناختی انعطاف پذیری بیشتری دارند(دنیس، ۲۰۱۰). ژانگ(۲۰۱۱) بیان نمود که افراد افسرده در آزمون انعطاف پذیری شناختی مشکل دارند و این حالت انعطاف ناپذیری شناختی از مقابله بیماران با رویدادهای زندگی جلوگیری می کند و در نتیجه از طریق مواجهه با استرس موجب خلق افسرده می شود.

برتون(۲۰۱۰)؛ وانگ(۲۰۱۰) و کوپر(۲۰۰۷) ارتباط بین انعطاف پذیری شناختی و سبک های مقابله ای را تایید کرده اند و ذکر نموده اند، افراد دارای انعطاف پذیری شناختی در به کار بردن سبک های مقابله ای بیشتر از سبک های مقابله ای کارآمد استفاده می کنند و قادرند که در موقعیت های چالش انگیز و استرس آور بتوانند، راهبرد مقابله ای کارآمد را به کار گیرند. به عبارتی افرادی که انعطاف پذیری شناختی بالاتری دارند، بهتر می توانند در موقعیتهای استرس زا سبک های مقابله ای مناسب را انتخاب کنند و در صورتی که نتوانند منبع استرس را تغییر دهند، انعطاف پذیر بوده و به گزینه های دیگر می اندیشند. آنها سبک های مقابله ای سازگارانه را در مواجهه با استرس انتخاب می کنند، زیرا موقعیتهای سخت را قابل کنترل درک می کنند.

از سوی دیگر افرادی که انعطاف پذیری کمتری دارند، سبکهای مقابله ای  ناسازگارانه را به کار می برند. این افراد با توجه به اینکه موقعیت های سخت را قابل کنترل درک نمی کنند، از سبک های مقابله ای ناسازگارانه استفاده می کنند(فیلیپس، ۲۰۱۱).

پرسشنامه انعطاف پذیری شناختی است  توسط دنیس و وندورال (۲۰۱۰) ساخته شده است و برای سنجش انعطاف پذیری شناختی  افراد که در مواجهه  با موقعیت های چالش و جایگزنی افکار ناکارآمد و

کارآمد به کار می برند، ساخته شده است و اعتبار و روایی آن در پژوهش های ایرانی تا به حال مورد بررسی قرار نگرفته است.

طی چند دهه اخیر،نظریه پردازان و صاحب نظران در باب یادگیری و هوش به این نتیجه رسیده اند که علاوه بر دو هوش کلی و هیجانی جنبه دیگری از هوش هم وجود دارد که کاملاٌ منحصر به فرد و انسانی است.در واقع امروزه گفته می شود که انسان به جستجوی عامل دیگری نیاز مند است،که هوش معنوی نامیده می شود(چریر،۲۰۰۴؛به نقل از احمدی،۱۳۸۸).

هوش معنوی به توانایی ها و مهارت هایی برای توسعه و حفظ ارتباط با منشاٌ غایی همه موجودات ،کامیابی در جستجوی زندگی ،یافتن یک مسیر اخلاقی که به هدایت ما در زندگی کمک می کند،درک معنویات و ارزشهادر زندگی شخصی و روابط بین فردی اشاره می کند(ابراهیمی،۱۳۶۶).

به عبارت دیگر هوش معنوی همان توانایی است که به ما قدرت می دهد تا برای بدست آوردن رویاها تلاش و کوشش کنیم.این هوش زمینه تمام آن چیزهایی است که ما به آن ها معتقدیم و در بردارنده نقش باورها،هنجارها،عقاید و ارزشها در فعالیت هایی است که بر عهده می گیریم.در واقع به واسطه هوش معنوی است که ما به سؤال سازی در ارتباط با مسائل اساسی و مهم در زندگی خود پرداخته و به وسیله آن در زندگی خویش تغیراتی ایجاد می کنیم(ابراهیمی،۱۳۶۶).

با بهره گرفتن از هوش معنوی و با توجه به جایگاه ،معنا و ارزش مشکلات،قادر به حل مشکلات خواهیم بود.در واقع هوش معنوی ما را قادر می سازد تا به کارها و فعالیت های خود معنا و مفهوم بخشیده و با بهره گرفتن از آن بر معنا و مفهوم عملکردمان آگاه شویم و دریابیم که کدام یک از اعمال ورفتارهایمان از اعتبار بیشتری برخوردارند و کدام مسیر در زندگی مان بالاتر و عالی تر است تا آن را الگو و اسطوره زنگی خود سازیم(احمدی،۱۳۸۸).

بنابراین  پژوهش حاضر درصدد پاسخ گویی به این سئوال است که میزان پیش بینی کنندگی انعطاف پذیری شناختی هوش معنوی در خوشنودی زناشویی در دانشجویان متاٌهل دانشگاه آزاد واحد  کنگاور چقدر است؟

دراین پژوهش خشنودی زناشویی ملاک(وابسته)و انعطاف پذیری شناختی و هوش معنوی متغیرهای پیش بین(وابسته )می باشند

۱-۳اهمیت و ضرورت تحقیق

رضایت از روابط زناشویی بر میزان سلامت روانی، جسمانی، رضایت از زندگی، موفقیت در شغل و ارتباطات اجتماعی موثر بوده و یکی از مهمترین شاخص های رضایت از زندگی است (جنیدی و همکاران، ۱۳۸۸).  خشنودی زناشویی یکی از عوامل مهم مؤثر بر سلامتی زنان و رضامندی زناشویی یکی از مهمترین شاخصهای رضایت از زندگی است  که بر میزان سلامت روانی، میزان رضایت از زندگی و حتی بر میزان درآمد، موفقیت تحصیلی و رضایت از شغل زوجین تأثیر می‫گذارد. از سویی ناسازگاری در روابط زوجین موجب اختلال در روابط اجتماعی گرایش به انحرافات اجتماعی و افول ارزش‫های فرهنگی بین زن و شوهرها می‫شود. متغیرهای متعددی بر رضایت زناشویی موثرند  انعطاف‫پذیری شناختی و هوش معنوی از متغیرهای موثر بر رضایت از زندگی هستند.  اهمیت معنویت و رشد معنوی در انسان در چند دهه گذشته، به‌صورتی روز‌افزون توجه روان‌شناسان و متخصصان بهداشت روانی را به خود جلب کرده است. پیشرفت علم روان‌شناسی از یک‌سو، و ماهیت پویا و پیچیده جوامع نوین از سوی دیگر، موجب شده است که نیازهای معنوی بشر در برابر خواسته‌ها و نیازهای مادی اهمیت بیشتری بیابند. یکی از ضرورت‌ها در عرصه انسان‌شناسی، توجه به بعد معنوی انسان از دیدگاه دانشمندان، به‌ویژه کارشناسان سازمان بهداشت جهانی (WHO) است که اخیراً انسان را موجودی زیستی، روانی، اجتماعی و معنوی تعریف می‌کند. ضرورت دیگر‌ این موضوع، ظهور دوباره کشش معنوی و نیز جست‌وجوی درک روشن‌تر از ‌ایمان و کاربرد آن در زندگی روزانه می‌باشد. سازه هوش معنوی یکی از مفاهیمی است که در پرتو توجه و علاقه روان‌شناسان به حوزه دین و معنویت شکل گرفته است. مفهوم «هوش معنوی» در ادبیات آکادمیک روان‌شناسی، برای اولین بار در سال ۱۹۸۳ توسط گاردنر با عنوان هوش وجودی و در سال ۱۹۹۶ توسط استیونز و بعد در سال ۱۹۹۹توسط رابرت امونز مطرح شد. هوش معنوی سازه‌های معنویت و هوش را درون یک سازه جدید ترکیب می‌کند (ایمانس،۲۰۰۰). هوش معنوی بیانگر مجموعه‌ای از توانایی‌ها، ظرفیت‌های منابع معنوی می‌باشد که کاربست آنها در زندگی روزانه می‌تواند موجب افزایش انطباق‌پذیری فرد شود. در تعریف از هوش معنوی، به‌ویژه بر نقش آن در حل مسائل وجودی و یافتن معنا و هدف در اعمال و رویدادهای زندگی روزمره می‌توان تأکید کرد (کینگ، ۲۰۰۸). هوش معنوی موجب می‌شود که انسان با ملایمت و عطوفت بیشتری به مشکلات نگاه کند، تلاش بیشتری برای یافتن راه‌حل داشته باشد، سختی‌های زندگی را بهتر تحمل کند و به زندگی خود پویایی و حرکت دهد (الکینز، ۲۰۰۴).

همچنین در رابطه با متغیر انعطاف پذیری شناختی می توان گفت اکثر مطالعات مربوط به انعطاف‫پذیری روی نوجوانان انجام شده و کمتر به افراد بالغ پرداخته است. اما محققانی مانند کمبل- سیلز  و همکاران (۲۰۰۵) مطالعه‫ای که هدف آن افزایش درک رابطه ی انعطاف ‫پذیری در جوانان بالغ با خصیصه‫های شخصیتی، الگوی سازگاری و نشانه‫های روانپزشکی بود انجام دادند که به نتایجی دست یافتند که نشان می داد بین انعطاف پذیری شناختی و خصیصه های شخصیتی رابطه وجود دارد ، لذا با توجه به تحقیقات اندکی که در این زمینه صورت گرفته است انجام این پژوهش در این مقطع زمانی از اهمیت بالایی دارد چرا که نتایج این تحقیق می‫تواند راهگشایی برای تحقیقات بعدی باشد بنابراین پژوهشگر  سعی دارد رابطه بین هوش معنوی و انعطاف پذیری شناختی را با خشنودی زناشویی بسنجد .

۱-۴اهداف تحقیق

۱-۴-۱هدف کلی:

هدف اصلی پژوهش حاضر  بررسی نقش پیش‫بینی کنندگی انعطافپذیری شناختی و هوش معنوی در خشنودی زناشویی زوجین در دانشجویان متاهل دانشگاه آزاد واحد کنگاور در سال ۱۳۹۳ است.

۱-۴-۲اهداف جزیی:

تعیین رابطه بین انعطاف پذیری شناختی با هوش معنوی در دانشجویان متاهل

۲-۲- رضایت زناشوئی
به نظر وینیچ (۱۹۷۴)  رضایت زناشوئی انطباق بین وضعیت موجود و وضعیتی که مورد انتظار است،  بر اساس این تعریف رضایت زناشوئی وقتی وجود دارد که وضعیت موجود فرد در روابط زناشوئی مطابق با آن­چه وی انتظار داشته، منطبق باشد. الیس (۱۹۹۲) معتقد است که طرق مختلفی برای تعریف رضایت زناشوئی وجود دارد. به اعتقاد او  رضایت زناشوئی عبارت است از احساسات عینی از خشنودی، رضایت و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر موقعی که همه جنبه­های ازدوجشان را در نظر می­گیرند. رضایت یک متغیر نگرشی است و بنابراین یک خصوصیت فردی زن و شوهر محسوب می­شود. طبق تعریف فوق رضایت زناشوئی در واقع نگرشی مثبت و لذت بخشی است که زن و شوهر از جنبه­های مختلف روابط زناشوئی خود دارند (به نقل از معتمدین، ۱۳۸۳).

و در دایره­المعارف فلسفه و روان­شناسی، رضایت را خوشی برآمده از آگاهی به یک وضعیت راحت تعریف نموده است و با ارضاء بعضی تمایلات خاص پیوند خورده است و آن­جا که رضایت به همراه خوشایندی حاصل شده، بدست می­آورند.ا این اوصاف، خوشایندی حالتی است که از ارضاء نیازهای نهاده شده در انسان بوجود می­آید، حال آن­که رضایت از ارزیابی منطقی درباره حالات خوشایند ایجاد می­گردد و در کنش­های متقابل اجتماعی و بروز حالات روانی افراد نسبت به همدیگر بدست می­آید و به عبارت دیگر رضایت از تعادل بین حالات خوشایندکننده احساس و کند و کاوهای عقلانی در افراد ایجاد می­شود (مهدوی، ۱۳۷۵).

جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :

پایان نامه ارشد:نقش پیش بینی کنندگی انعطاف پذیری شناختی و هوش معنوی در خوشنودی زناشوی در دانشجویان 

وینیچ (۱۹۷۴) هشت معیار برای رضایت زناشوئی را مشخص کرده است:

۱-ثبات۲- انتظارات اجتماعی ۳- رشد شخصیت ۴- مصاحبت ۵- شادی ۶- رضایت ۷- سازگاری و ۸- یکپارچگی

الیس(۱۹۹۲) رضایت زناشوئی را از احساسات مرتبط با خشنودی، رضایت و لذت تجربه شده زن و شوهر ناشی می­داند و همچنین نقش تفکر در رضایت زناشوئی را مهم دانسته و نادیده گرفتن علایق و طرز تفکر طرف مقابل را موجب دلسردی و ناکامی در رابطه زناشوئی می­داند. گارسیا (۱۹۹۹) رضایت زناشوئی را در سه سطح اصلی مطرح می­ کند: الف) رضایت زوج از ازدواج ب) رضایت از زندگی خانوادگی ج)رضایت کلی از زندگی

با این حال متغیرهای تأثیرگذار بر رضایت زناشوئی عامل مهم شخصیت می­باشد که به صورت عامل مهم بر فرآیند ارتباطی زوج­ها تأثیر می­گذارد و بالطبع رضایت زناشوئی زوج­ها ر ا تحت تأثیر قرار می­دهد و این چنین است که شخصیت یک نفر انواع معین و متفاوتی از واکنش­ها را از طرف مقابل فرامی­خواند که

در کل بر رضایت آن­ها مؤثر است

نکته قابل توجه، عدم ثبات رضایت زناشوئی در طول دوره­های مختلف زندگی است که این امر به عوامل محیطی هم توجه دارد. لونسون (۱۹۹۴) به نقل از فراست (۱۳۸۱) معتقد است که رضایت زناشوئی با گذشت زمان رو به کاهش می­رود. مطالعات مختلفی که به صورت مقطعی انجام شده است نشان می­دهد که در بعضی از دوره­های زندگی، رضایت زناشوئی کاهش می­یابد. به طور مثال، بعد از تولد اولین فرزند، بعد از سن بلوغ فرزندان و همچنین هنگامی که آن­ها خانه را ترک می­ کنند. فراست (۱۳۸۱) می­گوید: هنگامی که فرزندان به مرز نوجوانی می­رسند، پدران در نیمه راه زندگی و مرحله بحرانی شغل خود قرار دارند و مادران در آستانه ورود به یائسگی هستند، این مسائل موجب بحرانی­تر شدن اوضاع می­شود. بنابراین به نظر می­رسد این مرحله یکی از پراسترس­ترین مراحل زناشوئی بوده و به همین دلیل معمولاً در این دوره رضایت زناشوئی به پایین­ترین حد خودش می­رسد.

الیس به نقل از سلیمانیان (۱۳۷۳) می­گوید: طرق مختلفی برای تعریف رضایت زناشوئی وجود دارد. وی رضایت زناشوئی را احساسات عینی از خشنودی، رضایت و لذت تجربه شده توسط زن و شوهر می­داند. موقعی که تمام جنبه­های ازدواجشان را در نظر بگیرند. رضایت یک متغیر نگرشی است و بنابراین یک خصوصیت فردی زن و شوهر از جنبه­های مختلف روابط زناشوئی است.

۲-۲-۱ عوامل مؤثر بر رضایت زناشوئی

از آن­جا که آمار طلاق در کل جهان افزایش یافته است و این افزایش تا حدی است که برخی از کشورها را با بحران مواجه کرده، از این رو در دو دهه گذشته پژوهشگران زیادی به بررسی عوامل مؤثر در استحکام و رضایت­مندی زناشوئی پرداخته­اند. در پژوهش­های مختلف به عوامل بسیار زیادی اشاره شده است که بسیاری از آن­ها با یکدیگر همپوشی داشته و نیاز به طبقه ­بندی جدیدی در این مورد را نشان می­دهد. از جمله این عوامل می­توان به عوامل روان­شناختی، جمعیت­ شناختی، ویژگی­های والدین، سلامت روانی و جسمانی زوجین، ویژگی­های شخصیتی میزان استقلال یا وابستگی در ازدواج، جذابیت جسمانی، عوامل قبل از ازدواج ترکیبی از عوامل فوق را نام برد. متأسفانه پؤوهش­هایی از این قبیل به علت پراکندگی قادر به نتیجه­گیری کل در این مورد نمی­باشد. از یک دیدگاه نو (برادباری، فینچام و بیچ ۲۰۰۰) می­توان گفت عوامل مؤثر در رضایت زناشوئی به دو دسته تقسیم می­شود:

فرآیندهای میان­فردی که بین زوجین اتفاق می­افتد شامل: شناخت، عاطفه، فیزیولوژیکی، الگوهای رفتاری، حمایت اجتماعی و خشونت. محیطی که زوجین در آن زندگی می­ کنند شامل خرده­محیط­ها (مثل حضور فرزندان، استرس­های زندگی، انتقال­ها) و کلان­محیط­ها (مثل عوامل اقتصادی و…) در بحث شناخت به اسنادهای ناسازگار و تفسیر منفی رفتار همسر (فینچام و برادباری، ۱۹۸۷) پرداخته می­شود. در مطالعات بین فرهنگی متعدد رابطه بین تبیین­های ناسازگار در مورد رویدادهای زناشوئی و عدن رضایت از زندگی زناشوئی (برادباری، فینچام و بیچ۲۰۰۷). اسنادها و سایر عوامل شناختی  و پژوهش­هایی که اسنادها را با انحرافات زناشوئی مرتبط می­دانند ( برادباری، ۲۰۰۰) به اثبات رسیده است. بنابراین امروزه اسنادها به عنوان عامل که منجر به از هم پاشیدن زندگی زناشوئی شود (مارکمن، ۱۹۹۳) و نیز عاملی که در برنامه ­های پیشگیری از مشکلات زناشوئی به آن توجه می­شود (مارکمن، ۱۹۹۴) می­باشد.

[۱]-Vinich

[۲]-Elis

[۳]- Stability

[۴]- Social Expectation

[۵]-Personality Development

[۶]- Companionship

[۷]- Happiness

[۸]- Satisfaction

[۹]- Adjustment

[۱۰]- Integration

[۱۱]- Ellis

[۱۲]- Garcia

[۱۳]-Lonson

در پژوهش بنی جمالی و همکاران (۱۳۸۳) علل از هم­پاشیدگی خانواده­ها و نیز موفقیت ازدواج زوج­های جوان را شامل موارد ذیل عنوان کردند: ۱- کمی سن جوانان به هنگام ازدواج، فقر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، کم­سواد بودن، پایین بودن سطح شغلی، دخالت بی­مورد اطرافیان، پدیده طلاق والدین زوج­های ناموفق، وابستگی مالی زوجین به والدین، همه از عوامل تهدیدکننده زندگی مشترک زوجین جوان بودند؛ ۲- عرم همسویی زوجین در جهات مختلف موجب اختلاف زناشوئی بین زوجین می­شود؛ ۳- تشابه نظرات زوجین به عنوان عامل تداوم بخش زندگی مشترک شناخته شد؛ ۴- وجود بیماری­های جسمی، روانی و اختلالات رفتاری اعلام نشده از سوی همسران و خانواده­های آن­ها عامل سستی روابط زوجین تلقی شد.
مهارت­های ارتباطی

ارتباط نقش مرکزی در ازدواج ایفا می­ کند  به گونه­ای که از لحاظ ویژگی­های زناشوئی مشخص شده است که ارتباط مؤثر و کارآمد میان شوهر و همسر مهم­ترین جنبه خانواده­های دارای عملکرد مطلوب می­باشد (گریف، ۲۰۰۰،. بک و جونز (۱۹۷۲، به نقل از ساپینگتون، ۱۳۸۲) متوجه شدند که رایج­ترین مشکل در ازدواج­های ناآرام و پردردسر همانا ارتباط ضعیف است. به عبارت دیگر موضوعات ارتباطی ممکن است نگرانی­ها و دل­مشغولی­های اولیه برخی زوج­های مراجعه کننده برای درمان باشد . رویکردهای ارتباطی اغلب با سه فرض اساسی به بررسی ازدواج و روابط زناشوئی می­پردازند: ۱- تعارض­های زناشوئی غیرقابل اجتنابند، هدف درمان­های ارتباطی حذف کامل این تعارض­ها نیست بلکه تلاش می­ کنند تا به آن­ها جهت دهند و آن­ها را در مسیرهایی سازنده به کار گیرند؛ ۲- ارتباط در دو سطح کلامی و غیرکلامی روی می­دهد.

عملکرد جنسی

رابطه جنسی با رضایت مداوم از رابطه پیوند دارد (هالفورد، ۱۳۸۴). همسران رضایتمند، همخوانی بیشتری میان فعالیت جنسی که خواهان آن هستند و فعالیت جنسی که تجربه می­ کنند گزارش می­نمایند. همچنین برای مردان و هم برای زنان، رضایت از رابطه جنسی به طور معناداری با سطح کارکرد خانواده ارتباط دارد (گریف و مالهرب، ۲۰۰۱) پژوهش رزن-گراندن و همکاران (۲۰۰۴) حاکی از آن بود که رضایت جنسی مؤلفه بسیار مهمی در روابط وفادارانه است. به هر حال رضایت اولیه از رابطه جنسی یک عامل پیش ­بینی کننده قوی برای رضایت و تداوم رابطه در زمان­های بعدی است. طبق نظر اسپنس (۱۹۹۷، به نقل از هالفورد، ۱۳۸۴) رابطه جنسی کم و ناخوشایند، منشأ تعارضاتی در زوجین مشکل­دار است  مشکلات جنسی اغلب به خاطر ارتباط ضعیف در زندگانی زناشوئی است و لذا قسمتی از درمان آن­ها برای مشکلات جنسی عبارت است از کمک به زوج­ها برای بهبود رابطه کلی خود با طرف مقابل( هالفورد،۱۳۸۴).

جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :

پایان نامه ارشد:نقش پیش بینی کنندگی انعطاف پذیری شناختی و هوش معنوی در خوشنودی زناشوی در دانشجویان 

ویژگی­های شخصیتی

هر چند بسیاری از تفاوت­های شخصیتی طبیعی است و به تفاوت زیادی در رضایتمندی از رابطه منجر نمی­ شود، ولی دو مورد خاص وجود دارد که مشخص شده است تأثیر زیادی بر مشکلات ارتباطی و طلاق دارد و به نوعی این مشکلات را پیش ­بینی می­ کنند: یکی ناتوانی در تنظیم عواطف منفی (عصبی بودن) و دیگری سبک دلبستگی همراه با ناامنی (هالفورد، ۱۳۸۴) پژوهش عطاری و همکاران (۱۳۸۴) نشان داد که عامل شخصیت روان­رنخور خوئی و رضایت زناشوئی با هم رابطه منفی دارند و در مقابل عوامل شخصیتی شامل برون­گرایی، توافق و وجدانی بودن با رضایت زناشوئی رابطه مثبت دارند.