نیمه دوم ماه سپتامبر تاثیر این بحران عمیق‌تر شد و شاخص‌ها سقوط کردند، اگر چه بازارهای بورس اوراق بهادار نقشی در شروع بحران مالی نداشتند، اما بیشترین تاثیر را از آن پذیرفتند. این بحران، ابتدا یک بحران اعتباری بود و در ابتدا از طریق بازارهای خارج از بورس که نظارت کمتری برخوردار هستند، گسترش پیدا کرد. با افت بازارهای سهام در سراسر دنیا، میلیاردها دلار از ثروت جهان نابود شد. (روزنامه دنیای اقتصاد، ۱۳۸۷). تاثیر بحران بر شاخص‌های بورس جهان (آمریکا، اروپا و آسیا)، تاثیر بر قیمت فلزات اساسی (سنگ‌آهن، روی، آلومینیوم، مس و…)، تاثیر بحران بر قیمت نفت و کاهش آن، بخصوص در کشورهای صادرکننده نفت به صورت چشمگیری آنان را با کسری بودجه مواجه نمود. کاهش حجم تجارت جهانی و کاهش صادرات به همراه افت جریان سرمایه، منجر به کاهش سرمایه‌گذاری شده و مشکلات شرکت‌ها و بانک‌ها را دوچندان نمود. (دارابی، روزنامه دنیای اقتصاد، ۱۳۸۷)
۲-۵-۵  ایران و بحران مالی جهان

بحران در بازارهای مالی جهان، شرایط تازه‌ای را نیز برای اقتصاد ایران پدید آورده است. اگرچه در ابتدای بحران برخی بر این باور بودند که این بحران به دلیل ارتباطات کم ایران با دیگر کشورها و تحریم‌های صورت گرفته علیه ایران چندان تاثیری بر اقتصاد کورمان نخواهد داشت، اما به نظر می‌رسد که ایران نیز همچون سایر اقتصادهای جهان مصون از بحران مالی جهان و رکود برخاسته از آن نخواهد بود (دارابی، ۱۳۸۷).مهمترین تاثیری که بحران مالی غرب بر اقتصاد ایران دارد، بهای نفت خام است که پس از چند ماه افزایش سریع در بازارهای بین‌المللی در هفته‌های اول بحران، به شدت کاهش یافته است که این امر درآمدهای نفتی را به شدت کاهش می‌دهد و عمده‌ترین اثر کاهش درآمدهای نفتی نیز بر بودجه دولت است(دارابی، ۱۳۸۷).

۲-۵-۶ تاثیر بحران جهانی بر بورس اوراق بهادار تهران

بحران مالی جهانی از دو راه می‌تواند وارد بورس تهران شود:

اول از راه کاهش سود شرکت‌های بورسی و دوم از راه کاهش حجم پولی که می‌تواند قیمت سهام را در حد خاصی نگه دارد. تاثیر پذیری بر سود شرکتها در ۴ گروه صنعتی قابل مشاهده است:

شرکتهایی که صادر کننده موادخام به دنیا هستند این شرکتها عبارتند از شرکتهای پایین دستی نفت، پتروشیمی و شرکتهای معدنی که بخشی از محصولات خود را صادر می‌کنند.
شرکتهایی که قیمت محصولات آنها در داخل کشور منطبق با قیمتهای جهانی است. یعنی اگر قیمت جهانی افزایش یا کاهش یابد به همان مقدار قیمت داخلی را تغییر می‌دهند مانند شرکت‌های فولادی، مس، روی و شرکتهای پتروشیمی که در داخل کشور، محصول خود را عرضه می‌کنند.
شرکتهایی که قیمت مصوب دارند اما مصرف‌کننده‌های مواد آنها به دلیل ارتباطی که با قیمت جهانی دارند روی کاهش قیمت مصوب پافشاری می‌کنند، مثل شرکت‌های تولیدکننده سنگ‌آهن. شرکتهای فولادی مایل‌اند به دلیل کاهش قیمت‌های جهانی، قیمت مصوب سنگ‌آهن را کاهش دهند.
شرکت‌های سرمایه‌گذاری که بخشی از پورتفوی آنها شامل سه گروه بالا می‌شود، بالطبع سود آنها هم به نسبت سهامی که از این شرکتها دارند، کاهش می‌یابد (مشایخ و

همکاران، ۱۳۸۷).
راه دومی که بورس تهران را آسیب پذیر می‌کند. حجم پولی است که وارد بورس می‌شود یا در چرخش نقدینگی بورس مورداستفاده قرار می‌گیرد. سرمایه‌های سه گروه زیر در بورس تاثیرگذار است :

افرادی که از خارج بورس تهران سرمایه وارد بورس می‌کنند. قطعا حجم پولی که از این طریق وارد می‌شود با توجه به قیمت نفت و کاهش بودجه کشور و بالطبع کاهش درآمدهای مردم، کمتر می‌شود.
افرادی که همیشه در بازار حضور دارند اما برای خرید سهام نیازمند عرضه سهام دیگری هستند. با کاهش قیمت تاثیرپذیر از قیمت‌های جهانی، قدرت این گروه برای حفظ سهام کاهش می‌یابد، زیرا توان و قدرت مالی خود را برای حفظ قیمت‌های سهام از دست می‌دهند و از این رو شرکت‌هایی که قیمت‌های جهانی تاثیری بر آنها ندارد و سود آنها کاهش نمی‌یابد با کاهش P/E روبه‌رو خواهند شد.
افراد ریسک‌پذیر بورس که با دیدن کاهش قیمت‌ها و شاخص‌ها و همچنین افزایش صف‌های فروش نگران می‌شوند و اقدام به عرضه سهام خود می‌کنند و به این دلیل حجم زیادی از سرمایه‌ها را از بورس خارج می‌کنند. (مشایخ و همکاران، ۱۳۸۷)
دو نمودار ۱-۲ و ۲-۲، تاثیر بحران مالی آمریکا را بر قیمت‌ها و شاخص‌های بورس اوراق بهادار تهران نشان می‌دهد (مشایخ و همکاران، ۱۳۸۷).

نمودار۱-۲: تغییرات شاخص قیمت سهام

نمودار ۲-۲ : شاخص ۵۰ شرکت برتر

۲-۶  تعریف ورشکستگی

در ادبیات مالی واژه های غیر متمایزی برای ورشکستگی وجود دارد. برخی از این واژه ها عبارتند از: ۱٫ وضع نامطلوب مالی ۲٫ شکست ۳٫ عدم موفقیت واحد تجاری ۴٫ وخامت ۵٫ ورشکستگی ۶٫ عدم قدرت پرداخت دیون و غیره. البته تعارف متعددی درباره ورشکستگی وجود دارد که در اینجا به ذکر چند نمونه آن اشاره می کنیم.

در فرهنگ وبستر «شکست» چنین تعریف شده است: «توصیف یا حقیقت نداشتن یا عدم کفایت وجوه در کوتاه مدت». دان براد استریت اصطلاح شرکت های ورشکسته را این چنین تعریف می کنند: «واحدهای تجاری که عملیات خود را به علت واگذاری یا ورشکستگی یا توقف انجام عملیات جاری یا زیان توسط بستانکاران، متوقف نمایند».

در قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، ورشکستگی را بدین شکل تعریف می کند:

ورشکستگی حالت یک بازرگان یا شرکتی تجاری است که از پرداخت بدهی های خود ناتوان شود و نتواند پیمان های بازرگانی خود را عملی کند. « ورشکستگی و مقررات آن تنها دربرگیرنده ی بازرگانان می شود و چنانچه اشخاص عادی قادر به پرداخت بدهی خود نباشند اصطلاحاً به آنان «معسر» گفته می شود.