فرهنگسرا در اروپا
با شروع دوره ی رنسانس در اروپا ، نمایش دوباره مطرح شدواهمیت یافت.پس از این دوره ، نحوه ی گسترش وتحولات نمایش دراروپا انسجام ویکدستی نداردودر هر کشوری ،با توجه به شرایط اجتماعی واقتصادی ،متفاوت است.درنیمه ی دوم قرن شانزدهم ،اولین مراکزفرهنگی تحت عنوان تماشاخانه های دائمی در انگلستان دوباره به مثابه ی یک گونه ی ساختمانی وارد شده به عرصه ی معماری ساخته شدند.در طول قرن های هفدهم وهجدهم ، تعدادسالنهای تماشاخانه در اروپا افزایش یافت وبه تدریج توجه جامعه به اپرا معطوف شد.درحقیقت،اپرا محصول تلاقی نمایشهای مذهبی قرون وسطی ونمایشهای تفریحی میدانهای شهری بود.معمولاً ایتالیا را خواستگاه اپرا می دانند وشهر ونیز را گهواره ی آن.اپراهای اولیه در ونیز ودرمیدان های عمومی شهر برگزارمی شد که به تدریج به داخل ساختمان کشیده شد.اولین خانه ی اپرا هم در سال۱۶۳۷در ونیز آغاز به کارکرد.اما پس از این دوره هنوز در مناطقی، اپرا همچنان در فضای باز برگزار می شد.برگزاری نمایش واپرا در فضاهای عمومی شهر،در مفاهیم طراحی شهری هم تاثیرگذار بود؛یعنی با اهمیت یافتن صحنه پشت صحنه وتوجه به تقارن وخط دیدکه تابع پیدایش پرسپکتیو درقرن پانزدهم بود-مفاهیم جدیدی در طراحی شهری مطرح شد که وجه تمایز طراحی شهری باروک به شمار می رفت.درگذرا ازقرن نوزدهم به قرن بیستم ، فضای جدیدی درعرصه ی معماری ظهور کرد: سینما، که امروز واژه ای آشنا برای همگان است، به دنبال پیدایش دوربین های فیلمبرداری در سال۱۸۹۵ به وجود آمد.سینما های اولیه ساختمان پیچیده ای نداشتند وفقط شامل یک تالار نمایش ، باجه ی فروش بلیط و آپاراتخانه برای امکانات

جانبی بودند که در مقایسه با نیاز به پشت صحنه های تو در تو ومارپیچ ساختمان تماشاخانه ها ، بسیارساده وحقیر به نظر می رسیدند. به تدریج با توسعه ی امکانات وتجهیزات فنی،مفهوم تصویر وسینما پیچیده تر شد وفاصله ی بین دنیای مجازی وحقیقی بیش ازپیش افزایش یافت.به دنبال این تحول ، روش های تماشای فیلم ، نمایش وموسیقی نیز به دو گروه خانگی وشهری تقسیم شد ودر اندک زمان، شیوه ی خانگی در سایه ی پیشرفت های سریع رسانه ها وابزارهای الکترونیکی به قدری تقویت شدکه تمایل به تجربه حضور در تالارهای نمایش وسینما ها راکه آنها هم در سایه ی پیشرفت های تکنولوژیکی به محیطی مطلوب تر تبدیل شده بودندتحت شعاع خود قرار داد. با اوج گرفتن این دوگانگی،رابطه ی بین اجرا کننده وتماشاگر نیز تنوع بیشتری یافت وحتی می توان گفت که تعریف محیط ومفهوم حضور در محیط هم تغییرکرد.

فرهنگسرا در فرانسه
سرچشمه ی پیدایش فرهنگسرای فرانسه گردهمایی هایی است که از سال ۱۰۲۸ه.ش(۱۶۲۹م) درخانه ی “والانتن کنوار” در خیابان سن مارتن پاریس برگزارمی شد. فرهنگسرای فرانسه که شمار عضوهایش به چهل نفر می رسید سند زادروز خود رادر ژانویه ی ۱۶۳۵م با فرمان رسمی که به یادداشت لویی سیزدهم رسید دریافت کرد.در۱۶۷۲ م لویی چهاردهم پذیرفت که خود انجمن را زیر بال وپر بگیرد.از آن پس فرهنگسرا جان تازه گرفت ونشست های خود را در ساختمان لوور برگزار می کرد.با آغاز وپیروزی انقلاب فرانسه فرهنگسرا در سال ۱۷۹۳ م برچیده شدوبیشترعضوهای آن به زیر گیوتن رفتند وپس از آن در سال ۱۷۹۵ فرهنگسرای ملی فرانسه بازگشایی شد وراستاد(وظیفه) فرهنگسرای پیشین به گروه یا کلاس سوم این نونهاده سپرده شد که تنی چند از هموندها(عضوهای) فرهنگسرای پیشین نیز درآن پذیرفته شدند.