پذیرش وکاربرد فناوری (UTAUT) در سازمانهای ایرانی |
تئوری تجزیه شده رفتار برنامه ریزی شده درسال 1995 توسط تیلور و تاد ارائه شد که درآن سازه هایی از تئوری رفتار برنامه ریزی شده آجزن با تئوری اشاعه و نوآوری راجرز ترکیب شده است. آنها با تجزیه سازه های نگرش، هنجارذهنی و کنترل رفتاری درک شده، تئوری رفتار برنامه ریزی شده را توسعه داده اند. این کار منجر به افزایش قدرت تبیین قصد رفتاری و درک دقیق تری از پیش آیندهای رفتار شد(تیلور و تاد 1995).
4-3-2-مدل پذیرش فناوری(TAM)
جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :
پایان نامه نظریه جامع تلفیقی پذیرش و کاربرد فناوری (UTAUT)
5-3-2- مدل ثانویه پذیرش فناوری(2 TAM)
اگر چه مدل TAM با نمونه های مختلف و در موقعیت های گوناگونی آزمون شده و اعتبار آن در توضیح پذیرش و استفاده از سیستم های اطلاعات تایید شده است، با این حال مدل های توسعه یافته بسیاری برای مدل TAMپیشنهاد شده است. برای توضیح چگونگی تاثیر هنجارهای ذهنی و فرایندهای شناختی بر سودمندی درک شده و نگرش، مدل اولیه پذیرش فناوری TAM را با عنوان مدل 2 TAMتوسعه داده اند. در این مدل از یک طرف اقلام متغیرهای بیرونی مشخص شده، از طرف دیگر، عنصر نگرش از آن مدل حذف شده است. دلیل حذف نگرش این است که درک سودمندی و درک سهولت استفاده از فناوری به عنوان باورهای رفتاری در مدل اولیه پذیرش فناوری منجر به ایجاد نگرش مثبت یا منفی درفرد می شود. بنابراین در مدل ثانویه پذیرش فناوری که هر دو عامل وجود دارند و لزوما وجود این دو برای ایجاد نگرش لازم است، از آوردن متغیر جداگانه با عنوان نگرش صرف شده است. مدل 2 TAMسعی برآن دارد که درک افراد از سودمندی فناوری و قصد استفاده از آن را از لحاظ تاثیرات اجتماعی و فرایندهای ادراکی تشریح کند. فرایند تاثیرات اجتماعی (هنجارذهنی، اختیاری بودن، تصویرذهنی) و فرایندهای ادراکی (ارتباط شغلی، کیفیت خروجی، قابلیت اثبات پذیری، سهولت استفاده درک شده) به صورت چشم گیری در پذیرش فناوری به وسیله کاربر موثر هستند. همچنین فرض می شود که تاثیر فرایندهای اجتماعی بر سودمندی درک شده و قصد استفاده با افزایش تجربه کاربر در طول زمان کاهش پیدا می کند (ونکاتش و همکاران 2003).
6-3-2- تئوری تلفیقی پذیرش وکاربردفناوری ( UTAUT)
مدل UTAUT[2] حاصل یکپارچگی هشت مدل مطرح (مدل تئوری عمل استدلال شده(TRA)، مدل استفاده از رایانه های شخصی (( PC Utilization، مدل تئوری رفتار برنامه ریزی شده(TPB)، تئوری اشاعهء نوآوری (IDT) ، نظریه شناخت اجتماعی(SCT) و تئوری پذیرش سیستم های فنی اجتماعی (Sociotechnical Systems Theory of Acceptance) است در زمینه پذیرش فناوری است. ونکاتش در مطالعه خود از داده های مربوط به کارمندان چهار سازمان در طی شش ماه و در سه مقطع زمانی (دوره اول: بعدازآموزش، دوره دوم: یک ماه بعد از پیاده سازی و دوره سوم: سه ماه بعد از پیاده سازی) استفاده کرده است. رفتار استفاده واقعی پس از گذشت شش ماه از دوره آموزش مورد سنجش قرار گرفت. هشت مدل مذکور بین 17تا53 درصد از واریانس قصد رفتاری را توضیح دادند، سپس تئوری تلفیقی پذیرش وکاربرد فناوری با بهره گرفتن از داده های جمع آوری شده آزمون شد. نتایج ازمون نشان داد که عملکرد تئوری مزبور از هشت مدل دیگر بهتر است و 69 درصد از واریانس قصد استفاده از فناوری را توضیح می دهد (ونکاتش و همکاران 2003).
4-2- فرموله سازی تئوری یکپارچهی پذیرش و استفاده از تکنولوژی (UTAUT)
هفت ساخت موجود به نظر مهمترین تعیین کننده های مستقیم تمایل یا بکارگیری، در یک مدل فردی یا مدل های دیگر میباشد (ونکاتش وهمکاران 2003) بنابراین چنین نظریه پردازی شد که چهار ساخت نقش قابل ملاحظه ای را بعنوان تعیین کننده های مستقیم پذیرش کاربر و رفتار بکارگیری بازی خواهند کرد.
انتظار عملکرد[3]، انتظار تلاش[4]، تاثیر اجتماعی[5]، و شرایط تسهیلی[6]، خودکارآیی[7] ، نگرش نسبت به استفاده از تکنولوژی[8] و اضطراب[9] همانطور که در زیر تشریح خواهد شد، تئوری پردازی می شوند. برچسب های مورد استفاده برای ساخت ها، ماهیت ساخت را توصیف می کند و بر این قرار بوده اند تا مستقل از هر دیدگاه نظری خاص باشند. در پایان این بخش، هر کدام از تعیین کننده ها را مشخص نموده و فرضیات تحقیق را با توجه به مبانی نظری تحقیق تعریف می نماییم . شکل 3-2 مدل تحقیق ونکاتش و همکاران 2003 را نشان می دهد.
شکل 3-2 مدل تحقیق ونکاتش وهمکاران 2003
داوطلبانه بودن برای استفاده
1-4-2- انتظار عملکرد
انتظار عملکرد بصورت میزانی که فردی باور دارد که استفاده از این سیستم به او کمک خواهد کرد تا در انجام شغل سود بدست آورد تعریف می شود. این پنج ساخت حاصل از مدل های مختلف که به
انتظار عملکرد مرتبط می باشند، سودمندی (TAM/TAM2 و C-TAM-TPB)، انگیزش خارجی (MM)، تناسب شغل (MPCU)، مزیت نسبی (IDT) و انتظارات خروجی (SCT) در نظر گرفته می شوند. بررسی ادبیات موضوع توسط ونکاتش وهمکاران2003 نشان می دهد که، برخی از مولفان تشابهات آنها را تائید می کنند: سودمندی و انگیزش خارجی (دیویس[10] و همکاران، 1989، 1992)، سودمندی و تناسب شغلی (تامپسون[11] و همکاران، 1994)، سودمندی و مزیت نسبی (دیویس و همکاران، 1989؛ مور و بنباسات[12]، 1991؛ پلوفی[13] و همکاران، 2001)، سودمندی و انتظارات خروجی (کامپیو و هیگینز[14]، 1999ب؛ دیویس و همکاران، 1989)، و تناسب شغلی و انتظارات خروجی (کامپیو و هیگینز، 1999ب).
ساخت انتظار عملکرد در هر مدل فردی (جدول 1-2) قوی ترین پیش بینی کننده برای تمایل است و در تمامی نقاط اندازه گیری هم در وضعیت اجباری و هم در وضعیت اختیاری معنادار باقی می ماند(ونکاتش وهمکاران2003). یافته های ونکاتش وهمکاران 2003 آزمون های پیشین راتاییدمی نماید(آزمون های مدل قبلی (آگاروال و پراساد[15]، 1998؛ کامپیو و هیگینز، 1999ب؛ دیویس و همکاران، 1992؛ تیلور و تاد[16]، 1995الف؛ تامپسون و همکاران، 1994؛ ونکاتش و دیویس، 2000)) با اینحال، به لحاظ نظری، دلیلی وجود دارد تا انتظار داشته باشیم که رابطه بین انتظار عملکرد و تمایل با جنسیت و سن تعدیل خواهد یافت. تحقیق بر روی تفاوت های جنسیتی نشان می دهد که مردان تمایل بیشتر به وظیفه محور بودن دارند (مینتون و اشنایدر[17]، 1980) و بنابراین انتظارات عملکرد، که بر انجام وظیفه تمرکز دارد، احتمالا برای مردان برجستگی ویژه دارند. تئوری طرح جنسیتی پیشنهاد می کند که چنین تفاوتهای نقش های جنسیتی و فرآیندهای اجتماعی سازی تقویت شدهی حاصل از تولد نسبت به خود، از جنسیت بیولوژیکی نشات می گیرد (بم، 1974؛ بم و آلن[18]، 1974؛ کیرچ میر[19]، 1997؛ لوبینسکی[20] و همکاران، 1983؛ لینات و مک کندلس[21]، 2000؛ مونتو ویدلو[22]، 1980). مطالعات اخیر تجربی خارج از حوزه IT (مانند، کیرچ میر، 2002؛ تی ونگ[23]، 1997) نشان داده اند که نقش های جنسیتی دارای یک بنیان روانشناسی قوی هستند و نسبتا قایل تحمل، و هنوز جا برای تغییر در طی زمان دارند (ونکاتش و همکاران 2003).
[1]Unified Theory of Acceptance and Use of Technology
[3] Performance Expectancy
[4] Effort Expectancy
[5] Social Influence
[6] Facilitating Conditions
[7] Self-Efficacy
6 Attitude toward using technology
7Anxinety
[10] Davis
[11]Thompson
[12] Moore and Benbasat
[13]Plouffe
[14] Compeau, D. R., Higgins
[15] Agarwal, R., and Prasad
[16]Taylor and Todd
[17]Minton, and Schneider
فرم در حال بارگذاری ...
[یکشنبه 1399-01-31] [ 08:12:00 ق.ظ ]
|