ضمانت نامه های بانک به دلیل متنوع بودن تعهداتی که مضمون عنه در قبال مضمون له بعهده دارد و با توجه به عرف بانکداری شامل انواع زیر می باشد:
۱ ـ ضمان نامه شرکت در مناقصه و یا مزایده

۲ ـ ضمانت نامه انجام تعهدات

۳ ـ ضمانت نامه پیش پرداخت

۴ ـ ضمان نامه استرداد کسور وجه الضمان

۵ ـ ضمانت نامه حسن انجام خرید (کار)

۶ ـ ضمانت نامه گمرکی

۷ ـ ضمانت نامه تعهد پرداخت

۸ ـ سایر ضمانت نامه ها (متفرقه)

۲-۸-۱٫ضمانت نامه شرکت در مناقصه یا مزایده
شرکت ها، سازمانها و مؤسسات دولتی معمولاً برای خرید یا فروش اموال خود از طریق مناقصه و مزایده و برای اجرای پروژه های خود یا تأمین خدمات مورد نیاز خود از طریق مناقصه عمل می نمایند. برای این منظور مراتب در روزنامه های کثیرالانتشار آگهی و از اشخاص واجد شرایط برای شرکت در مزایده و یا مناقصه دعوت به عمل می آید.

سپس پیشنهادات دریافت شده مورد بررسی قرار گرفته و پیشنهادات ردیف های ۱ و ۲ و ۳ که نسبت به سایر پیشنهادات دارای قیمت بهتری باشند انتخاب می شوند. انتخاب ردیف های ۲ و ۳ پیشنهادها، از آن جهت است که در صورت عدول برنده اول از پیشنهاد خود، از نفرات بعدی دعوت به عمل آید.

اشخاص شرکت کننده در مناقصه و یا مزایده بایستی همراه با پیشنهاد خود ضمانت نامه ای به کار فرما تسلیم نمایند تا در صورت عدم انجام تعهد خود به نفع کارفرما ضبط گردد. این ضمانت نامه ها را «ضمانت نامه شرکت در مناقصه یا مزایده» می گویند.

پس از تعیین و اعلام برنده ها، اصل ضمانت نامه سایر اشخاص که پیشنهاد آنان مورد قبول قرار نگرفته، جهت ابطال به بانک مسترد می گردد و ضمانت نام شخص برنده تا عقد قرارداد نهایی و تسلیم «ضمانت حسن انجام تعهدات » همچنان نزد کارفرما باقی می ماند و در صورت امتناع برنده از انعقاد قرارداد و تسلیم ضمانت نامه حسن انجام تعهدات، ضمانت نامه وی توسط ذینفع مطالبه می گردد. شایان ذکر است به موجب ماده ۷۹ قانون محاسبات عمومی، معاملات وزارتخانه ها و سازمانهای دولتی باید به صورت مناقصه و یا مزایده صورت گیرد، مگر در مواردی که طرف معامله وزارتخانه ها، مؤسسات و شرکت های دولتی باشند و یا استثنائاتی که در ماده قانونی مذکور قید شده رعایت شده باشد. مبلغ تضمین شرکت در مناقصه بر حسب درصدی از برآورد هزینه اجرای کار به شرح جدول زیر تعیین می شود.

جدول ۲- ۱مبلغ تضمین شرکت در مناقصه(فقیهی،۱۳۸۹)

برآورد هزینه اجرای کار
تا ۱۰۰
مازاد بر ۱۰۰ تا ۱۰۰۰
مازاد بر ۱۰۰ تا ۰۰۰/۰۰۰/۱
مازاد بر ۰۰۰/۰۰۰/۱
درصد
۵%
۵%
۳%
۲%
 

۲-۸-۲٫ضمانت نامه حسن انجام تعهدات
این نوع ضمانت نامه برای تضمین انجام به موقع تعهدات مضمون عنه (ضمانت خواه) در مقابل مضمون له (ذینفع) صادر می گردد.

متداولترین این نوع ضمانت نامه ها، تضمین حسن انجام تعهدات ناشی از امضاء پیمان است که به منظور تضمین انجام تعهدات پیمانکار طبق مفاد قرارداد صادر می گردد. تحویل این نوع ضمانت نامه توسط پیمانکار جهت انعقاد قرارداد با کارفرما الزامی است. مبلغ این نوع ضمانت نامه حداقل معادل ۵ درصد مبلغ اولیه پیمان و به شرح جدول زیر می باشد(فقیهی،۱۳۸۹).

جزییات بیشتر درباره این پایان نامه :

 نقش ضمانت نامه های بانکی در تهیه منابع پولی و ارائه راهکارهایی برای افزایش آنها

جدول ۲- ۲ مبلغ ضمانت نامه حسن انجام تعهدات(فقیهی،۱۳۸۹)

مبلغ اولیه پیمان
تا ۳۰
مازاد بر ۳۰ تا ۱۱۴
مازاد بر ۱۱۴
درصد
۵
۵
۵
۵/۲
۵/۲
۵/۱
۵/۳
 
 
 
 
 
 
 

۲-۸-۳٫ضمانت نامه پیش پرداخت
برای شروع عملیات موضوع پیمان، جهت تجهیز کارگاه و یا تکمیل تجهیزات معمولاً کارفرما درصدی از مبلغ قرارداد را به پیمانکار تحت عنوان پیش پرداخت در مقابل اخذ ضمانت نامه ای تحت همین عنوان پرداخت می نماید و این ضمانت نامه به موازات پیشرفت کار و تهیه صورت وضعیت مرتباً از سوی کارفرما کاهش می یابد. معمولاً میزان پیش پرداخت ۲۰ درصد مبلغ اولیه پیمان می باشد که قسط اول آن ۸ درصد بلافاصله پس از تحویل زمین، قسط دوم آن معادل ۵/۶ درصد پس از تهیه ۶۰ درصد ماشین آلات مورد نیاز و تجهیز کارگاه و قسط سوم معادل ۵/۵ درصد بعد از آنکه پیمانکار بر طبق صورت وضعیت های ماهانه معادل ۳۰ درصد مبلغ اولیه پیمان، کار انجام داده باشد، پرداخت می گردد(فقیهی،۱۳۸۹).

۲-۸-۴٫ضمانت نامه استرداد کسور وجه الضمان
با وجود نظارت و آزمایش های مختلفی که در طول مدت پیمان و در مقاطع مختلف اجرای کار توسط کارفرما به عمل می آید، معهذا کارفرما برای اطمینان از صحت انجام کار، مبالغی را به عنوان تضمین حسن اجرای کار (وجه الضمان) از مبلغ ناخالص صورت وضعیت های پیمانکار به میزان ۱۰ درصد هر صورت وضعیت کسر نموده و در حسابی نزد خود نگهداری می نماید که بنا به تقاضای پیمانکار و در مقابل ضمانت بانکی، مبلغ تضمین حسن اجرای کار را می تواند به پیمانکار مسترد نماید.

این ضمانت نامه که طبق تقاضای پیمانکار و به نفع کارفرما توسط بانک صادر می گردد به «ضمانت نامه استرداد کسور وجه الضمان» معروف است(فقیهی،۱۳۸۹).

۲-۸-۵٫ضمانت نامه حسن انجام خرید
این ضمانت نامه به منظور صحت عمل پیمانکار خرید (کار) مطابق با سفارش خرید دریافت می شود و پس از تحویل اجناس و مطابقت آن با سفارش انجام شده کلاً یا جزئاً باطل می گردد (فقیهی،۱۳۸۹).